• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یحیی بن بطریق

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





یحیی بن بطریق (م حدود ۲۰۰ق)، از مترجمان و موالیان عصر مامون عباسی و فردی امانت‌دار بود. وی با فلسفه و طب نیز آشنایی داشت.



ابوزکریا یحیی بن بطریق، نام دیگرش یوحنّا، از موالی مامون عباسی (خلافت ۱۹۸-۲۱۸ق)
[۱] قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۳۷۹.
و نزدیکان حسن بن سهل بود.
پدرش از مترجمان روزگار منصور (خلافت ۱۳۶-۱۵۸ق) به شمار می‌رفت و به دستور وی کتاب‌های بسیاری را به عربی ترجمه کرد.
[۳] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱، ص۲۶۳.

یحیی نیز از مترجمان عصر مامون به شمار می‌آمد. او در ترجمه، مردی امانت‌دار بود و معانی را به خوبی برگردان می‌کرد،
[۴] قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۳۷۹.
هر چند بر رسم الخط زبان‌های عربی و یونانی تسلط کافی نداشت.
روش وی در ترجمه متون به صورت کلمه به کلمه بود. ابن بطریق با فلسفه و طب آشنایی داشت.
[۷] قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۳۷۹.



ابن بطریق همراه حجاج بن مطر و سلما، رئیس نخستین موسسه علمی عصر عباسی، از سوی مامون به روم سفر کرد و تعدادی از آثار علمی آنجا را که در زمینه حکمت نگارش یافته بود، با خود به ارمغان آورد و به ترجمه آن پرداخت.
کتاب الاسرار از آثار منسوب به اوست که در حدود ۱۹۹ق نگارش یافته و مشتمل بر معلومات گوناگون از جمله علم قیافهشناسی و طب است.
[۹] اولیری، دُلیسی، انتقال علوم یونانی به عالم اسلام، ص۲۴۷.
دیگر آثار او عبارت‌اند از: کتاب السمومات و اجناس الحشرات.


یحیی در حدود ۲۰۰ق درگذشت.


۱. قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۳۷۹.
۲. ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۲۸۲.    
۳. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱، ص۲۶۳.
۴. قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۳۷۹.
۵. ابن ابی اصیبعة، احمد بن قاسم، عیون الانباء فی طبقات الاطباء، ص۲۸۲.    
۶. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۸، ص۵۰.    
۷. قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۳۷۹.
۸. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۰۱.    
۹. اولیری، دُلیسی، انتقال علوم یونانی به عالم اسلام، ص۲۴۷.
۱۰. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۸۵.    
۱۱. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۱۰.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یحیی ابن بطریُق»، ج۱، ص۸۳۴-۸۳۵.






جعبه ابزار