یافوخ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یافوخ: (إِذِ انبَعَثَ أَشْقَاهَا) در بعضى از روايات آمده است:
پیغمبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) به
علی (علیه‌السلام) فرمود: مَنْ أَشْقَى الأَوَّلِين؟: «سنگدل‌ترين افراد اقوام نخستين كه بود»؟
على (علیه‌السلام) در پاسخ عرض كرد: عاقِرُ النَّاقَةِ: «آن كسى كه ناقه
ثمود را به هلاكت رساند».
پيامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمود: صَدَقْتَ، فَمَنْ أَشْقَى الآْخِرِيْنَ؟: «راست گفتى، شقى‌ترين افراد اقوام اخير چه كسى است»؟
على (علیه‌السلام)مى‌گويد: «عرض كردم: نمى‌دانم اى رسول خدا».
پيامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمود: الَّذِي يَضْرِبُكَ عَلى هذِهِ، وَ أَشَارَ إِلى يافُوخِهِ: «كسى كه شمشير را بر اين نقطه از سر تو وارد مى‌كند، و پيامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) اشاره به قسمت بالاى پيشانى آن حضرت كرد».
«یافوخ» به آن قسمتی از پیش سر گفته می‌شود که در کودکان کاملًا نرم است و به تدریج حالت استخوانی به خود می‌گیرد و محکم می‌شود، و از حساس‌ترین نقاط سر است.
(إِذِ انبَعَثَ أَشْقَاهَا) (آنگاه كه شقى‌ترين آنها به پاخاست؛)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: در مجمع البيان آمده كه روايت صحيح از
عثمان بن صهیب از پدرش رسيده كه گفت: رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) به على بن ابى طالب (علیه‌السلام) فرمود: شقى‌ترين اولين چه كسى بود؟ عرضه داشت كشنده ناقه
صالح. فرمود درست گفتى، حال بگو ببينم شقى‌ترين آخرين كيست؟ على (علیه‌السلام) مى‌گويد: عرضه داشتم نمى‌دانم يا رسول اللَّه، فرمود آن كسى است كه تو را بر اينجايت (اشاره كرد به فرق سرش) ضربت مى‌زند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یافوخ»، ص۶۳۲.
