کیفر تارکان زکات (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
كيفر تاركان
زکات با توجه به
آیات قرآن عبارتند از:
تاركان و مانعان زكات، در معرض خطر گرفتار شدن به
عذاب خدا:
«وَ اكْتُبْ لَنا فِي هذِهِ الدُّنْيا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ إِنَّا هُدْنا إِلَيْكَ قالَ عَذابِي أُصِيبُ بِهِ مَنْ أَشاءُ وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‌ءٍ فَسَأَكْتُبُها لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ ...؛
و براى ما، در اين دنيا و سراى ديگر، نيكى مقرّر فرما؛ چه اين‌كه ما به سوى تو بازگشت كرده‌ايم. خداوند در برابر اين تقاضا، به
موسی گفت: مجازاتم را به هر كس بخواهم و سزاوار ببينم مى‌رسانم؛ و رحمتم همه چيز را فرا گرفته؛ و آن را براى كسانى كه
تقوا پيشه كنند، و زكات بپردازند....»
گداخته شدن
پیشانی،
پشت و پهلوى تاركان زكات در
جهنّم، به وسيله مال متعلّق زكات:
«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيراً مِنَ الْأَحْبارِ وَ الرُّهْبانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ • يَوْمَ يُحْمى عَلَيْها فِي نارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوى بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُمْ هذا ما كَنَزْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ فَذُوقُوا ما كُنْتُمْ تَكْنِزُونَ؛
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! بسيارى از
احبار یهود و
راهبان (
نصرانی)، اموال مردم را بباطل و ناروا مى‌خورند، و آنان را از راه خدا باز مى‌دارند. و كسانى كه
طلا و
نقره را گنجينه و ذخيره و پنهان مى‌سازند، و در راه خدا انفاق نمى‌كنند، به مجازات دردناكى بشارت ده! در آن روز كه آن اندوخته‌ها را در
آتش جهنم، گرم و سوزان كرده، و با آن پيشانى و پهلو و پشت آنان را داغ مى‌نهند؛ و به آنها مى‌گويند: اين همان چيزى است كه براى خود اندوختيد و
گنج ساختيد! پس بچشيد چيزى را كه براى خود مى‌اندوختيد!»
گرفتار شدن تاركان زكات، به عذابى دردناك:
«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيراً مِنَ الْأَحْبارِ وَ الرُّهْبانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ؛
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! بسيارى از احبار يهود و راهبان (نصرانى)، اموال مردم را بباطل و ناروا مى‌خورند، و آنان را از راه خدا باز مى‌دارند. و كسانى كه طلا و نقره را گنجينه و ذخيره و پنهان مى‌سازند، و در راه خدا انفاق نمى‌كنند، به مجازات دردناكى بشارت ده!»
آويخته شدن اموال تاركان زكات، به صورت طوقى بر گردنشان، در
قیامت:
«وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَيُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ ...؛
كسانى كه نسبت به آنچه خدا از فضل خويش به آنان داده،
بخل مى‌ورزند (و انفاق نمى‌كنند)، گمان نكنند اين كار به سود آنهاست؛ بلكه براى آنها شرّ است؛ بزودى در روز قيامت، آنچه نسبت به آن بخل ورزيدند، همانند طوقى به گردنشان افكنده مى‌شود. ....»
از
امام باقر علیه‌السلام نقل شده كه آيه مذكور درباره مانعان و تاركان زكات نازل شده است.
قرار داشتن تاركان زكات، در درّه‌اى از درّه‌هاى
جهنّم:
۱. «... وَ وَيْلٌ لِلْمُشْرِكِينَ • الَّذِينَ لا يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كافِرُونَ؛
بگو: من فقط انسانى مثل شما هستم؛ ولى بر من
وحی مى‌شود كه معبود شما معبودى يگانه است؛ پس تمام توجه خود را به طور كامل به سوى او كنيد و از وى
آمرزش بخواهيد؛ واى بر
مشرکان! همان كسانى كه زكات نمى‌پردازند، و آخرت را منكرند.» «
ویل» بنا بر احتمالى درّه‌اى از درّه‌هاى جهنّم است.
۲. «فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ • وَ يَمْنَعُونَ الْماعُونَ؛
پس واى بر
نمازگزاران، و حتى از
عاریه دادن وسايل ضرورى زندگى به ديگران خوددارى مى‌كنند.»بر اساس يك احتمال،
مقصود از «
ماعون» زكات واجب است. روايتى از
امام صادق علیه‌السلام مؤيّد همين احتمال است.
موظّف بودن
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، به دادن
بشارت عذاب دردناك به تاركان زكات:
«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيراً مِنَ الْأَحْبارِ وَ الرُّهْبانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوالَ النَّاسِ بِالْباطِلِ وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ؛
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! بسيارى از احبار يهود و راهبان (نصرانى)، اموال مردم را بباطل و ناروا مى‌خورند، و آنان را از
راه خدا باز مى‌دارند. و كسانى كه طلا و نقره را گنجينه و ذخيره و پنهان مى‌سازند، و در راه خدا انفاق نمى‌كنند، به مجازات دردناكى بشارت ده!»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۵، ص۲۶۱، برگرفته از مقاله «کیفر تارکان زکات».
