کید (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
كَيْد (به فتح کاف و سکون یاء) از واژگان
قرآن کریم به معنای
حیله و تدبیر است. این واژه هرجا درباره
خداوند بکار رفته به معنای تدبیر و جایی که درباره
کفار یا
شیطان و ... بکار رفته به معنای حیله میباشد.
كَيْد به معنای حیله و تدبیر در قرآن کریم به کار رفته است.
راغب میگوید: کید نوعی حیله است گاهی مذموم و گاهی ممدوح باشد هر چند در مذموم بیشتر است همینطور است
استدراج و
مکر که گاهی ممدوح باشند.
نگارنده گوید: بهتر است آن را در صورت ممدوح بودن تدبیر معنی کنیم مثل
(کَذلِکَ کِدْنا لِیُوسُفَ) «این چنین تدبیر کردیم برای
یوسف».
(اِنَّهُمْ یَکِیدُونَ کَیْداً وَ اَکِیدُ کَیْداً) کید اوّل که درباره
کفّار است مذموم و دوّمی که درباره خداست ممدوح است: «آنها حیله میکنند حیلهای و من در مقابلشان تدبیر میکنم تدبیری».
(وَ تَاللَّهِ لَاَکِیدَنَ اَصْنامَکُمْ) بخدا حیله و تدبیری درباره بتهایتان میکنم.
در آیات
(اِنَ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعِیفاً) (فَاَرادُوا بِهِ کَیْداً فَجَعَلْناهُمُ الْاَسْفَلِینَ)و نظائر آن به معنی کید مذموم است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «کید»، ج۶، ص۱۷۱.