• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کمیت بن زید اسدی (دائرة‌المعارف‌مؤلفان‌اسلامی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: کمیت بن زید اسدی.

ابومستهل کمیت بن زید اسدی (۶۰-۱۲۶ق)، از شعرای معروف شیعی مذهب و شاعر اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) بود که محضر امام سجاد، امام باقر و امام صادق (علیهم‌السّلام) را درک و از یاران امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) محسوب می‌شد.



ابومستهل کمیت بن زید بن خنیس بن مجالد مضری اسدی کوفی، شاعری از طایفه مضر بود که به سال ۶۰ق متولد شد و از اهل کوفه به شمار می‌رفت و در همان‌جا می‌زیست. او محضر امام سجاد، امام باقر و امام صادق (علیهم‌السّلام) را درک کرد و از یاران امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) محسوب می‌شد. از امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام)
[۸] استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۲۶۹.
و فرزدق شاعر روایت کرده است. اشخاصی چون عقبة بن بشیر اسدی، صفوان بن یحیی، والبة بن حباب شاعر و حفص بن سلیمان غاضری از وی روایت کرده‌اند.


ایشان از شعرای معروف شیعی مذهب و شاعر اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) بود و اولین کسی بود که با اشعار خود از حق علویین دفاع کرد و حکومت بنی امیه را محکوم و رسوا نمود. اغلب اشعارش سیاسی و به دیوان‌ هاشمیات معروف است. بدین‌جهت در زمان حکومت یزید بن عبدالملک (۱۰۱-۱۰۵ق) و برادرش هشام (۱۰۵-۱۲۵ق) بارها دستگیر و روانه زندان شد و محکوم به مرگ گردید، ولی از زندان متواری گشت و از مرگ نجات یافت. وی اشعار زیادی در مدح اهل‌بیت از جمله امام سجاد، امام باقر و امام صادق (علیهم‌السّلام) دارد که مورد لطف آن بزرگواران واقع شده و در حقش دعا کرده‌اند. در فضیلت وی آورده‌اند که اگر برای بنی اسد منقبتی غیر از وجود کمیت نبود، آنها را کفایت می‌کرد. در کمیت ده خصلت وجود داشت که در احدی از شعرا نبود.


وی دارای بیش از پنج هزار بیت شعر و قصیده می‌باشد که به دیوان‌ هاشمیات معروف شده است. اثر دیگر وی را السبع العالیات گفته‌اند.
[۲۵] جمحی، محمد بن سلام، طبقات الشعراء، ص۴۵.



۱. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۷، ص۵.    
۲. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۷، ص۹.    
۳. مرزبانی، محمد بن عمران، الموشح، ص۲۴۸.    
۴. مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۲۸۵.    
۵. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۲۵، ص۱۵۶.    
۶. شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۱۳۴.    
۷. شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۲۷۸.    
۸. استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۲۶۹.
۹. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۵، ص۳۸۸.    
۱۰. کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال، ص۲۰۷.    
۱۱. اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۳۱.    
۱۲. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۸، ص۲۱۰.    
۱۳. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۷، ص۱۹-۲۰.    
۱۴. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۹، ص۳۵.    
۱۵. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۷، ص۱۰-۱۱.    
۱۶. ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۰، ص۲۳۲.    
۱۷. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۹، ص۳۳.    
۱۸. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۷، ص۵.    
۱۹. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۷، ص۱۱.    
۲۰. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۹۷۶.    
۲۱. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۲۱۹.    
۲۲. ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ج۲، ص۵۶۶.    
۲۳. ابن حزم، علی بن احمد، جمهرة انساب العرب، ص۱۹۳.    
۲۴. بکری‌ اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۳۴.    
۲۵. جمحی، محمد بن سلام، طبقات الشعراء، ص۴۵.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۳۳، برگرفته از مقاله «کمیت اسدی».






جعبه ابزار