وهی (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وَهْی (به فتح واو و سکون هاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای شکافته شدن و بی‌قوام و ضعیف شدن در اثر انشقاق است.
سه مورد از اين مادّه در
نهج‌البلاغه آمده است.
وَهْی:
به معنای شکافته شدن و بی‌قوام و ضعیف شدن در اثر انشقاق است.
مواردی که در «نهج‌البلاغه» به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:
درباره
دنیا فرموده:
«فَوَاللَّهِ ما کَنَزْتُ مِنْ دُنْیاکُمْ تِبْراً وَ لا ادَّخَرْتُ مِنْ غَنائِمِها وَفْراً وَ لا أَعْدَدْتُ لِبالی ثَوْبی طِمْراً وَ لا حُزْتُ مِنْ أَرْضِها شِبْراً وَ لا أَخَذْتُ مِنْهُ إِلاّ کَقوتِ أَتانٍ دَبِرَهٍ وَ لَهِیَ فی عَیْنی أَوْهَی وَ أَوْهَنُ مِنْ عَفْصَهٍ مَقِرَهٍ.»«به
خدا سوگند! من از دنياى شما
طلا و نقره‌اى نيندوخته‌ام و از غنايم و ثروت‌هاى آن مال فراوان ذخيره نكرده‌ام و براى اين
لباس كهنه‌ام بدلى مهيّا نساخته‌ام و از
زمین آن حتّى یک وجب در اختيار نگرفته‌ام و از اين دنيا بيش از خوراک مختصر و ناچيزى برنگرفته‌ام اين دنيا در چشم من بى‌ارزشتر و خوارتر از دانه تلخى است كه بر شاخه درخت بلوطى برويد.»
(شرح‌های نامه:
)
در مذمت یارانش فرموده:
«أَيُّها النّاسُ، الُْمجْتَمِعَةُ أبْدانُهُمْ، الُمخْتَلِفَةُ أهْواؤُهُم، كَلامُكُم يوهي الصُّمَّ الصِّلابَ، وَفِعْلُكُمْ يُطْمِعُ فيكُمُ الاَْعْداءَ.» «اى مردمى كه بدن‌هايتان
جمع و افكار و خواسته‌هاى شما پراكنده است! سخنان داغ شما سنگ‌هاى سخت را در هم مى‌شكند، ولى اعمال سست شما دشمنانتان را به طمع مى‌اندازد.»
(شرح‌های خطبه:
)
در صفات
رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) فرمود:
«وَ الْمُعْلِنِ الْحَقَّ بِالْحَقِّ وَ الدّافِعِ جَیْشاتِ الْأَباطیلِ وَ الدّامِغِ صَوْلاتِ الْأَضالیلِ کَما حُمِّلَ فَاضْطَلَعَ قائِماً بِأَمْرِکَ مُسْتَوْفِزاً فی مَرْضاتِکَ غَیْرَ ناکِلٍ عَنْ قُدُمٍ وَ لا وَاهٍ فی عَزْمٍ واعِیاً لِوَحْیِکَ حافِظاً لِعَهْدِکَ.»«
دین حق را به حق آشكار كرد، از نادرستی‌ها و باطل‌هايى كه سرو صدا به راه انداخته بودند جلوگيرى نمود، و صولت گمراهی‌ها را در هم شكست، همان‌طور كه با تمام
قدرت، سنگينى بار
رسالت را تحمّل كرد، و به فرمانت
قیام نمود، و به سرعت در راه
رضا و خشنوديت گام برداشت، و حتّى یک قدم هم عقب‌گرد نكرد اراده محكمش سست نگشت، و در قبول و پذيرش وحى نيرومند بود.»
(شرح‌های خطبه:
)
سه مورد از اين ماده در
نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وهی»، ج۲، ص۱۱۶۷.
