ولایات دار المرز ایران:گیلان (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ولایات دارالمرز ایران گیلان، نوشته یاسنت لویی رابینو (۱۹۵۰- ۱۸۷۷ م) است که به
زبان فارسی توسط آقای جعفر خمامی زاده ترجمه شده است.
رابینو برای جمع آوری مطالب این کتاب در فاصله سال‌های ۱۹۰۶ و ۱۹۱۲ میلادی که با عنوان کنسولیاری بریتانیا در
رشت به سر می‌برد، صمیمانه به تلاش پرداخت. نوشته‌های او نشان می‌دهد که در این راه فرونگذارده است و با استفاده از مقام سیاسی خود و تماس با دیگر ماموران سیاسی،
بازرگانان ،
کشاورزان و عامه مردم مدارک و ماخذ ارزنده‌ای از این سرزمین گردآورده و به سبب احاطه‌ای که از روزگار جوانی به خط و زبان فارسی داشت، از منابع محلی هم که به سختی در دسترس اروپاییان قرار می‌گرفت، در تکمیل آثار خود استفاده برده و با مطالعه درباره
گیلان ، دیدن نقاط، مدارک لازم، تحقیق و پرسش از مردم به خلق اثری گرانبها دست زده است.
وی با تحقیق و بررسی در زندگی خانواده‌ها، نسل‌های کنونی آنها را با نام‌هایی آشنا می‌کند که تا امروز بدان نیندیشیده بودند، آدم‌هایی با سرنوشت‌های گوناگون.
در این مجموعه علاوه بر مباحث تاریخی و جغرافیایی، به دیگر مسائل این منطقه نیز توجه شده است و باید اذعان نمود که این امر بدون تردید کتاب گیلان را به صورت اثر نفیس، با ارزش و ممتاز از همه کتاب‌های مشابه در آورده است.
آقای رابینو ضمن سلسله مقالاتی که واجد ارزش فراوان است، موضوعات کاملا متنوعی از شمال
ایران را؛ مانند حیات اجتماعی، مسائل اقتصادی، جغرافیایی، تاریخی، سکه شناسی و غیره برای خوانندگان مجله مورد بررسی قراد داده است.
در طول اقامتی که در حدود شش سال در گیلان داشته، از تمام اوقاتی که فرصتی نموده، برای جمع آوری اطلاعات در زمینه مسائل مختلف این ایالت که خوب شناخته نشده است، استفاده کرده است. اطلاعات این کتاب علاوه بر مسافران، روستاییان، بازرگانان و
کدخداها از مالکان
اراضی و کارمندانی که به سبب علاقه مندی به محیط کار خود اطلاعات سودمندی داشتند، جمع آوری شده است.
در ابتدا فهرستی نسبتا تفصیلی درباره مطالب کتاب عنوان شده که بعد از آن پیش گفتاری از مترجم درباره گیلان و کتاب رابینو مطرح گردیده است. سپس مقدمه‌ای از ناشر فرانسوی و بعد از آن مقدمه‌ای از مولف پیرامون زحماتی که درباره جمع آوری این کتاب نموده است، عنوان شده، سپس متن اصلی کتاب طی ۲۲ فصل آغاز می‌گردد.
این فصول به معرفی اماکن و شناسایی آداب و رسوم مردمان شهرهای گیلان، رشت، کرگان
رود، اسالم، طالش دولاب، شاندرمن،
ماسال، انزلی و چهار فریضه، گسکر، فومن، صومعه سرا،
ماسوله، تولم، شفت، رودبار، موازی، لشته نشا، عمار لو، رحمت آباد، دیلمان، لاهیجان، رانکوه و در فصل آخر از تاریخ گیلان پیش از سال ۱۲۶۰ ه. ق و تاریخ گیلان از سال ۱۱۴۷ تا ۱۳۲۷ ه. ق مطالبی را عنوان می‌دارد.
پایان کتاب همراه است با فهرست‌های؛ چون: فهرست اعلام، اماکن، ماخذ، و تصاویری از مکان‌ها و نقشه‌های مناطق شمالی ایران می‌باشد.
ه. ل رابینو در ۲۷ ژوئیه ۱۸۷۷ در لیو متولد، شد پدرش م. ژوزف رابینو کارگزار سابق امور بانکی لیون در
لندن بود. رابینو کار خود را با سمت منشی گری پدر آغاز کرد و سپس در اداره راه
تهران -
قم به کار پرداخت. در سال ۱۳۲۴ ه. ق به مدیریت نمایندگی بانک شاهی در رشت منصوب شد.
وی دارای مقالاتی است که آن از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
۱- گزارش بازرگانی و وضع عمومی شهر و ولایت
کرمانشاه .
۲- گزارش بازرگانی کرمانشاه.
۳- گزارش بازرگانی ولایات ساحلی
دریای خزر .
۴- گزارش بازرگانی و وضع عمومی شهر و ولایت استرآباد.
۵- گزارش بازرگانی و وضع عمومی شهر بارفروش و ولایت
مازندران .
۶- بررسی
معادن در ایران.
و چندین مقاله دیگر که در کتاب ولایان دارالمرز به آنها ذکر شده است.
نرم افزار جغرافیای جهان اسلام،مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
