• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وقص (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَقْص (به فتح واو و سکون قاف) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای شكستن گردن و یا شكسته شدن آن است. از این مادّه فقط یک مورد در نهج‌البلاغه آمده است.



وَقْصبه معنای شکستن گردن و یا شکسته شدن آن است. لازم و متعدى هر دو آمده است: «وقص عنقه: كسرها ودقّها- وقص عنقه: انكسرت».


موردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده‌ به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - خطبه ۲۱۹

آن‌گاه كه در ميدان جنگ جمل جنازه طلحه و عبدالرحمن بن عتاب را ديد فرمود: «أَما وَاللهِ لَقَدْ كَنْتُ أَكْرَهُ أَنْ تَكونَ قُرَيْشٌ قَتْلَى تَحْتَ بُطونِ الْكَواكِبِ... لَقَدْ أَتْلَعوا أَعْناقَهُمْ إِلَى أَمْر لَمْ يَكونوا أَهْلَهُ فَوُقِصوا دوُنَهُ.»«به خدا قسم خوش نداشتم كه قریش زير تابش ستارگان اين طور مقتول بيافتند، گردن‌هاى خود را براى خلافتى كه اهلش نبودند دراز كردند و قبل از رسيدن به آن گردن‌هايشان شكسته و خرد شد.» (شرح‌های خطبه: )


از این مادّه فقط یک مورد در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۵۵.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۱۹۰.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۸۱۱.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۳۳.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۲۲۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۷، خطبه ۲۱۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۲۷، خطبه ۲۱۹.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۸.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۹۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۲۹۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۱۸۸.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۲۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وقص»، ج۲، ص۱۱۵۵.    






جعبه ابزار