• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وشک (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَشَک (به فتح واو) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای سرعت است. مواردی از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.



وَشَکبه معنای سرعت است.


موردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - حکمت ۲۰۷

امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) در حکمت ۲۰۷ می‌فرمایند: «إِنْ لَمْ تَكُنْ حَليماً فَتَحَلَّمْ، فَإِنَّهُ قَلَّ مَنْ تَشَبَّهَ بَقَوْم إِلاّ أَوْشَكَ أَنْ يَكونَ مِنْهُمْ.»«اگر «حليم» نيستى، خود را به «حلم» و بردبارى بزن، زيرا كم شده كسى خود را شبيه قومى كند و از آنان به شمار نيايد.» (شرح‌های خطبه:)

۲.۲ - نامه ۱۰

به معاویه مى‌نويسد: «وَ كَيْفَ أَنْتَ صانِعٌ إِذا تَكَشَّفَتْ عَنْكَ جَلابيبُ ما أَنْتَ فيهِ مِنْ دُنْيا قَدْ تَبَهَّجَتْ بِزينَتِها، وَ خَدَعَتْ بِلَذَّتِها دَعَتْكَ فَأَجَبْتَها، وَ قادَتْكَ فَاتَّبَعْتَها، وَ أَمَرَتْكَ فَأَطَعْتَها وَ إِنَّهُ يوشِكُ أَنْ يَقِفَكَ واقِفٌ عَلَى‌ ما لا يُنْجيكَ مِنْهُ مِجَنٌّ.»«چگونه خواهى بود آن‌گاه كه چادر اين دنیا را كه در آن فرو رفته‌اى، از سرت برگيرند، همين دنيايى كه با زينت‌هايش خود را زيبا جلوه داده و با لذّت‌هايش (دنياپرستان را) فریب داده تو را دعوت كرده و اجابتش نموده‌اى زمامت را كشيده و به دنبالش رفته‌اى، فرمانت داده اطاعتش كرده‌اى؛ بزودى تو را وارد ميدانى مى‌كند كه هيچ سپرى در آن‌جا نجاتت ندهد.» (شرح‌های نامه:)

۲.۳ - حکمت ۱۸۷

در حکمت ۱۸۷ می‌فرمایند: «الرَّحيلُ وَشيكٌ.»«كوچ كردن (از دنیا) نزديک است.» (شرح‌های نامه:)


مواردی از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۳۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن-دار القلم، ج۱، ص۴۰۷.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۷۷۳.    
۴. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۵، ص۲۹۷.    
۵. ابن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۰، ص۵۱۳.    
۶. زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس، ج۲۷، ص۳۹۲.    
۷. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۲۲.    
۸. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹۹.    
۹. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۰۶، حکمت ۲۰۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۸۳.    
۱۱. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۹۰.    
۱۲. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۹۰.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۵۹۳.    
۱۴. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۲۷۷.    
۱۵. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۲۷.    
۱۶. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۹۲.    
۱۷. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۲.    
۱۸. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۷۰، نامه ۱۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۷۷.    
۲۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۳۱.    
۲۱. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۳۳.    
۲۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۱۳۶.    
۲۳. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۳.    
۲۴. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۵، ص۸۰.    
۲۵. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۱۷.    
۲۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹۵.    
۲۷. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۰۲، حکمت ۱۸۷.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷۹.    
۲۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۷۷.    
۳۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۷۷.    
۳۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۴۶۷.    
۳۲. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۲۶۰.    
۳۳. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۷۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وشک»، ج۲، ص۱۱۳۸.    






جعبه ابزار