• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وزی (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَزْی (به فتح واو و سکون زاء) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای جمع شدن یا فشرده شدن است. «توازى» برابر و روبرو بودن است. دو مورد از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.



وَزْیبه معنای جمع شدن یا فشرده شدن است.


مواردی که در نهج‌البلاغه استفاده شدند به شرح ذیل می‌باشند.

۲.۱ - خطبه ۱۵۱

امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) در خطبه ۱۵۱ فرموده: «وَ أَحْمَدُ اللَّهَ وَ أَسْتَعِينُهُ عَلَى مَداحِرِ الشَّيْطانِ وَ مَزاجِرِهِ، وَ الاعْتِصامِ مِنْ حَبائِلِهِ وَ مَخاتِلِهِ عَبْدُهُ وَ رَسولُهُ وَ نَجیبُهُ وَ صَفْوَتُهُ لا یُؤازَی فَضْلُهُ وَ لا یُجْبَرُ فَقْدُهُ.»«خداى را مى‌ستايم و از او بر اعمالى كه موجب طرد و منع شیطان است كمک مى‌جويم و براى مصونيّت از گرفتارى در دام‌ها و فريب‌هاى شيطان از او يارى مى‌طلبم و گواهى مى‌دهم كه جز خداوند يكتا معبودى نيست و شهادت مى‌دهم كه «محمّد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله)» بنده و فرستاده برگزيده و انتخاب شده اوست. در فضل و برترى، همتايى ندارد و فقدان وى جبران نگردد.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - خطبه ۲۲۳

در رابطه با خداوند فرموده: «وَ ایْمُ اللَّهِ لَوْ أَنَّ هَذِهِ الصِّفَهَ کَانَتْ فِی مُتَّفِقَیْنِ فِی الْقُوَّهِ مُتَوَازِیَیْنِ فِی الْقُدْرَهِ لَکُنْتَ أَوَّلَ حَاکِمٍ عَلَی نَفْسِکَ بِذَمِیمِ الْأَخْلاَقِ وَ مَسَاوِئِ الْأَعْمَالِ.»«سوگند به خدا اگر اين وضع بين دو نفر كه در نيرو و توان مساويند وجود داشت تو نخستين حاكمى بودى كه خود بر مذموميّت اخلاق و بدى كردارت حكم مى‌كردى.» (شرح‌های خطبه: )
در بعضی نسخه‌ها به جای «متوازیین» کلمه «متوازنین» آمده است.


دو مورد از این مادّه در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۳۴.    
۲. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۷۶۳.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۲۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامه، ج۲، ص۴۹.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۱۰، خطبه ۱۵۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۱۹، خطبه ۱۵۱.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۰۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۰۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۶، ص۲۰.    
۱۰. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۶۹-۱۷۰.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۳۷.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۵۰.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۴۱.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۵، خطبه ۲۲۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۹.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۴۰.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۴۴.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۳۷۸.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۷۸.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۲۴۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وزی»، ج۲، ص۱۱۳۴.    






جعبه ابزار