ورود حضرت معصومه به قم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ورود حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) به قم، در ۲۳
ماه ربیع الاول سال
۲۰۱ هجری قمری واقع شده است.
حضرت فاطمه معصومه (سلام‌الله‌علیها)، دختر
امام کاظم (علیه‌السّلام) و خواهر
امام رضا (علیه‌السّلام) و یکی از بانوان بافضیلت خاندان
اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) است. ایشان بعد از یک سال از هجرت برادرش امام رضا (علیه
السّلام) به
خراسان، برای دیدار آن حضرت، به همراه عده‌ای از
بنی هاشم راهی
ایران شده و در
ساوه گرفتار ماموران حکومت عباسی شدند. در آن زمان که
شهر قم مرکز
شیعیان بود، آن بانو وارد آن شهر شده و در آنجا مدتی سکونت داشتند که رحلت کردند.
حضرت فاطمه معصومه (
سلام‌الله‌علیها) در سال
۱۷۳ هجری در
شهر مدینه دیده به جهان گشود.
پس از آنکه
مامون عباسی در سال
۲۰۰ هجری امام رضا (علیه
السّلام) را به
خراسان، دعوت کرد، حضرت معصومه (
سلام‌الله‌علیها) به همراه عده‌ای از
برادران و بستگان، پس از یک سال به انگیزه دیدار
برادر وارد ایران شد.
در کتاب «
حضرت معصومه فاطمه ثانی» آمده است: «پس از
ولایت‌عهدی امام رضا (علیه
السّلام)، بنی‌هاشم، که مدت‌ها همواره تحت شکنجه و فشار حکام جور بودند با شنیدن این خبر به عنوان دیدار حضرت رضا (علیه
السّلام) از مدینه به
خراسان رهسپار شدند. این گروه در حدود ۴۰۰ نفر بودند در راس آن‌ها حضرت معصومه (
سلام‌الله‌علیها) بود.»
حسن بن
محمد بن حسن قمی می‌نویسد: «وقتی حضرت معصومه (
سلام‌الله‌علیها) و همراهان به
شهر ساوه رسیدند، ماموران حکومت عباسی با آن‌ها درگیر شدند و عده‌ای از آن‌ها را به
شهادت رساندند. حضرت معصومه در همانجا بیمار شدند. از همراهیان سوال کرد از اینجا تا
قم چقدر فاصله است؟ به ایشان عرض شد: ده فرسخ. حضرت فرمود: مرا از اینجا به قم منتقل کنید!
محمد محمدی اشتهاردی می‌نویسد:
«پس از اینکه مامورین حکومت عباسی در ساوه جلوی کاروان حضرت معصومه را گرفتند حدود ۲۳ نفر از آن‌ها کشته شدند، گروهی
اسیر و گروهی نیز متواری گردیدند. نقل شده که حضرت معصومه را عمال
بنی عباس در ساوه مسموم کردند. آن حضرت در حال بیماری، قم را اختیار کرد، چون قم مرکز
شیعیان بود از این‌رو رهسپار قم شد».
به این نکته باید توجه داشت که «از همان
قرن اول هجری تشیع در قم رواج یافته بود و این شهر از سوی
امامان شیعه به عنوان پناهگاه شعیه محسوب می‌شد و خیل عظیمی از پیروان اهل بیت (علیهم
السّلام) را در خود جای داده بود از جملۀ این پیروان اهل بیت،
خاندان اشعری بودند».
شیعیان قم پس از اطلاع از ورود حضرت معصومه (
سلام‌الله‌علیها) به ساوه، خدمت ایشان رسیدند و از آن حضرت درخواست کردند به شهر قم تشریف‌فرما شوند.
علی‌اصغر فقیهی می‌نویسد:
«قول درست این است که خبر ورود فاطمه معصومه به ساوه و (حرکت او به سوی قم) به مردم قم رسید.
آل سعد اشعری اتفاق کردند که به خدمت او برسند و از ایشان درخواست نمایند به قم بیاید. از میان ایشان
موسی بن خزرج «از اصحاب امام رضا (علیه
السّلام)»
بیرون آمد و به شرف ملازمت فاطمه رسید. زمام ناقه او را گرفت و به جانب شهر کشید و به سرای خود فرود آورد».
ورود حضرت معصومه به قم تقریبا در ۲۳
ربیع الاول سال
۲۰۱ هجری بوده است.
یوسف علی یوسفی می‌نویسد:
«حضرت معصومه روز یکشنبه ۲۳ ربیع الاول سال ۲۰۱ هجری قمری برابر با اول آبان‌ماه ۱۹۵ هجری شمسی شهر قم را با قدوم مبارکش منور ساخت».
خانه موسی بن خزرج که محل فرود آمدن حضرت معصومه است در آن روز در منتهی الیه سمت جنوب غربی شهر قم بوده... امروزه در محله «میدان میر» محلی است به نام ستیه «ستیه مخفف سیدتی است»
که مسجد و مدرسه‌ای در اطراف آن بنا کرده‌اند و از قدیم الایام سینه به سینه رسیده است که این مکان جای فرود آمدن حضرت فاطمه معصومه است.
•
سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «ورود حضرت معصومه به قم»، تاریخ بازیابی ۱۴۰۰/۰۷/۲۷.
