• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ورث (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَرث‌ (به فتح واو)، وِراثَت (به کسر واو) و اِرْث (به کسر همزه) از واژگان نهجالبلاغه به معنای منتقل شدن مالی است به تو از دیگری بدون خریدن و نظیر آن. از این ماده مواردی متعدد در نهجالبلاغه آمده است.



وَرث‌به معنای منتقل شدن مالی است به تو از دیگری بدون خریدن و نظیر آن.


بعضی از موارد که در نهجالبلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - خطبه ۱۲۷

به خوارج كه مرتكب كبيره را کافر مى‌دانستند فرمود: «وَقَدْ عَلِمْتُمْ أَنَّ رَسُولَ اللهِ (صلى‌الله‌عليه‌وآله) رَجَمَ الزّانيَ الْـمُحْصَنَ ثُمَّ صَلّى عَلَيْهِ ثُمَّ وَرَّثَهُ أَهْلَهُ، وَقَتَلَ الْقاتِلَ وَوَرَّثَ ميراثَهُ أَهْلَهُ، وَقَطَعَ السَّارِقَ وَجَلَدَ الزّانِيَ غَيْرَ الُْمحْصَنِ ثُمَّ قَسَمَ عَلَيْهِما مِنَ الْفَيْءِ وَنَكَحا الْمُسْلِماتِ; فَأَخَذَهُمْ رَسولُ اللهِ (صلى‌الله‌عليه‌وآله) بِذُنوبِهمْ، وَأَقامَ حَقَّ اللهِ فيهمْ، وَلَمْ يَمْنَعْهُمْ سَهْمَهُمْ مِنَ الاِْسْلامِ، وَلَمْ يُخْرِجْ أَسْماءَهُمْ مِنْ بَيْنِ أَهْلِهِ.»«مى‌دانيد كه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) زانی محصن را سنگسار كرد و سپس بر او نماز خواند، و ارث او را به اهلش داد و آن حضرت قاتل را كشت و ارث او را به وراثش تقسيم كرد و نيز آن حضرت دست دزد را بريد، و زانى غير محصن را تازيانه زد ولى از غنیمت به آن دو سهم داد و آن دو زنان مسلمان را تزويج كردند، حضرت در رابطه با گناه آن‌ها، حدود خدا را جارى كرد ولى سهم آن‌ها را از اسلام داد.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - خطبه ۳

درباره خلافت خود فرموده: «فَصَبَرتُ وَفي الْعَيْنِ قَذىً، وَفي الحَلْقِ شَجاً، أرى تُرَاثي نَهْباً.»«صبر کردم در حالی که در چشمم تراشه و در حلقم استخوان بود، می‌دیدم که تراث و حقّم تاراج می‌شود.»(شرح‌های خطبه:)

۲.۳ - خطبه ۱۷

درباره قاضی فاسق فرموده: «تَصْرُخُ مِنْ جَوْرِ قَضائِهِ الدِّماءُ، وَتَعَجُّ مِنْهُ المَواريثُ.» «از ظلم قضاوتش خون‌ها ناله می‌کنند میراث‌ها فریاد می‌کشند.» (شرح‌های خطبه: )


از این مادّه مواردی متعدد در نهجالبلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۲۹.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۸۶۳.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۲۶۷.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۸۶.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۱.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۸۴، خطبه ۱۲۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۷۵، خطبه ۱۲۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ت محمدی مقدم و نوایی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۴۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ت محمدی مقدم و نوایی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۴۵-۲۴۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۵، ص۳۲۰-۳۲۵.    
۱۱. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۲۰۲.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۱۳-۱۱۸.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۱، خطبه ۳.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۲۶، خطبه ۳.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۸، خطبه ۳.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۹.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۳.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۱۰.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۳۲۹.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۴۵.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۱۵۳.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۴.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۵۰.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۶۰، خطبه ۱۷.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۷.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۶۱۸.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۶۳۱.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱، ص۵۹۵.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۲۵۹.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۲۸۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ورث»، ج۲، ص۱۱۲۹.    






جعبه ابزار