• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هیثم بن ربیع نمیری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


هیثم بن ربیع نمیری (م بین ۱۵۸-۱۶۹ق)، شاعری فصیح و نیکوسرا بود که در بحر رجز شعر می‌سرود.
وی از شاعر معروف، فرزدق روایت نموده است. وی دوران خلافت امویان و عباسیان را درک کرد و به مدح آنان پرداخت.


ابوحیه هیثم بن ربیع بن زراره بن کثیر نمیری بصری نمری، نام او را هشام نیز گفته‌اند.
[۱] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۷، ص۱۷۳.    
از قبیله بنی نمیر
[۲] ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۸۷.    
و اهل بصره بود
[۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۰۳.    
و در آنجا می‌زیست.
[۴] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۴۷۳.    

از شاعر معروف، فرزدق روایت نموده
[۵] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۷، ص۱۷۳.    
و مورد احترام ابوعمرو بن علاء بود.
[۶] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۷، ص۸۵.    


نمیری شاعری فصیح و نیکوسرا بود که در بحر رجز شعر می‌سرود. پاره‌ای از دوران خلافت امویان و عباسیان را درک کرد و به مدح آنان پرداخت. گویند که وی هر چند رجز می‌سرود، لیکن در عمل در صفت‌هایی چون ترس، دروغ و بخل شهره روزگار خود بود.
[۷] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۳۰۷.    
به قولی، کاتبان ظریف و هوشمندان به اشعار او مثل زده‌اند.
[۸] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۳، ص۲۴۱.


دیوان هیثم را سکری و اصمعی گرد آورده‌اند
[۹] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۳، ص۲۴۱.
و دارای پنجاه ورقه است
[۱۰] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۸.    
[۱۱] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۲.    
که یازده قصیده آن بر جای مانده است.
[۱۲] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۳، ص۲۴۱.


ایشان در عهد خلافت مهدی عباسی (۱۵۸-۱۶۹ق) درگذشت.
[۱۳] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۷، ص۸۵.    
زمان فوتش را مختلف آورده‌اند.
[۱۴] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۰۳.    
[۱۵] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۳، ص۲۴۱.
(دیگر منابع:
[۱۶] ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۴، ص۲۴۲.    
[۱۷] بغدادی، عبدالقادر بن عمر، خزانة الادب، ج۱۰، ص۲۱۷.    
[۱۸] مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۶، ص۲۳۸.    
[۱۹] ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ج۲، ص۷۶۲.    
[۲۰] عباسی، عبدالله بن معتز، طبقات الشعراء، ص۱۴۳.    
[۲۱] مرزبانی، محمد بن عمران، الموشح، ص۲۹۰.    
[۲۲] بکری‌ اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۲۴۴.    
)

۱. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۷، ص۱۷۳.    
۲. ↑ ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، المعارف، ص۸۷.    
۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۰۳.    
۴. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۴۷۳.    
۵. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۷، ص۱۷۳.    
۶. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۷، ص۸۵.    
۷. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۳۰۷.    
۸. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۳، ص۲۴۱.
۹. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۳، ص۲۴۱.
۱۰. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۸.    
۱۱. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۲.    
۱۲. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۳، ص۲۴۱.
۱۳. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۷، ص۸۵.    
۱۴. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۱۰۳.    
۱۵. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۳، ص۲۴۱.
۱۶. ↑ ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج۴، ص۲۴۲.    
۱۷. ↑ بغدادی، عبدالقادر بن عمر، خزانة الادب، ج۱۰، ص۲۱۷.    
۱۸. ↑ مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب، ج۶، ص۲۳۸.    
۱۹. ↑ ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ج۲، ص۷۶۲.    
۲۰. ↑ عباسی، عبدالله بن معتز، طبقات الشعراء، ص۱۴۳.    
۲۱. ↑ مرزبانی، محمد بن عمران، الموشح، ص۲۹۰.    
۲۲. ↑ بکری‌ اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۲۴۴.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «هیثم نمیری»، ج۱، ص۸۳۳.


رده‌های این صفحه : شاعران خلفای اموی | شاعران خلفای عباسی | شاعران عرب قرن 2 (قمری) | شخصیت‌های قرن 2 (قمری) | مؤلفان قرن 2 (قمری)
جعبه ابزار