• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هَمّ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





هَمّ (به فتح‌ هاء و میم مشدده) از واژگان قرآن کریم به معنای قصد، اراده، حزن و اضطراب است.
مشتقات هَمّ که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
هَمَّتْ‌ (به فتح‌ هاء و میم مشدده) به معنای قصد کردن؛
هَمُّوا (به فتح‌ هاء و میم مشدده) به معنای قصد کردند؛
اَهَمَّتْهُمْ‌ (به فتح‌ همزه و هاء و میم مشدده) به معنای مضطرب و ناراحت کرده بود، است.


هَمّ به معنای قصد، اراده، حزن و اضطراب است.


به مواردی از هَمّ که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - هَمَّتْ‌ (آیه ۵ سوره غافر)

(وَ هَمَّتْ‌ کُلُّ اُمَّةٍ بِرَسُولِهِمْ لِیَاْخُذُوهُ‌)
«هر امّت رسول‌شان را قصد کردند که بگیرندش.»


۲.۲ - هَمُّوا (آیه ۷۴ سوره توبه)

(وَ هَمُّوا بِما لَمْ یَنالُوا)
«و قصد کردند آن‌چه را که نرسیدند.»


۲.۳ - هَمَّتْ‌ (آیه ۲۴ سوره یوسف)

(وَ لَقَدْ هَمَّتْ‌ بِهِ وَ هَمَ‌ بِها لَوْ لا اَنْ رَای‌ بُرْهانَ رَبِّهِ‌)
«زن قصد کرد یوسف را که از او کام بگیرد و یوسف هم اگر برهان پروردگارش را نمی‌دید زن را قصد می‌کرد که از او کام بگیرد.»
برهان ظاهرا همان ایمان و عقیده راسخ یوسف (علیه‌السّلام) بود، یوسف بشری بود دارای غریزه جنسی اگر ایمان راسخ نداشت مثل آن زن به وی تمایل می‌کرد.


۲.۴ - اَهَمَّتْهُمْ‌ (آیه ۱۵۴ سوره آل عمران)

(وَ طائِفَةٌ قَدْ اَهَمَّتْهُمْ‌ اَنْفُسُهُمْ یَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَیْرَ الْحَقِّ)
«گروهی را فکر خودشان مضطرب و ناراحت کرده بود و درباره خدا گمان ناحق می‌بردند.»


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۶۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۴۵.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۱۸۷.    
۴. غافر/سوره۴۰، آیه۵.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۴۶۴.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۰۶.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۲۳۰.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۸۰۰.    
۹. توبه/سوره۹، آیه۷۴.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۴۵۷.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۴۰.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۱۵۹.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۷۹.    
۱۴. یوسف/سوره۱۲، آیه۲۴.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۱۷۲.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۱۲۶.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۱۹۳.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۴۲.    
۱۹. آل عمران/سوره۳، آیه۱۵۴.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۴، ص۷۱.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۴، ص۴۶.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۳۰۳.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۸۶۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «هم»، ج۷، ص۱۶۵.    






جعبه ابزار