همسر زکریا (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از
اعلام و شخصیت‌های قرآنی همسر
حضرت زکریا علیه‌السلام است.
همسر زكريّا از پيشگامان در كارهاى خير:
«وَ زَكَرِيَّا ... • فَاسْتَجَبْنا ... وَ أَصْلَحْنا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كانُوا يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ ...؛
و زكريا را به ياد آور ... ما هم دعاى او را مستجاب كرديم ... و همسرش را كه نازا بود برايش شايسته باردارى ساختيم؛ چرا كه آنان خاندانى بودند كه همواره در كارهاى خير بسرعت اقدام مى‌كردند....»
بنا بر اينكه ضمير «انّهم» به زكريّا عليه‌السلام و همسرش و يحيى عليه‌السلام برگردد.
همسر زكريا، از
خاشعان درگاه الهى:
«وَ زَكَرِيَّا إِذْ نادى رَبَّهُ رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ • فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ وَهَبْنا لَهُ يَحْيى وَ أَصْلَحْنا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ ... وَ كانُوا لَنا خاشِعِينَ؛
و زكريا را به ياد آور در آن هنگام كه پروردگارش را خواند (و عرض كرد): پروردگار من! مرا تنها مگذار (و فرزند برومندى به من عطا كن)؛ و تو بهترين وارثانى. ما هم دعاى او را مستجاب كرديم، و يحيى را به او بخشيديم؛ و همسرش را كه نازا بود برايش شايسته باردارى ساختيم؛ چرا كه ... و پيوسته براى ما خاضع و خاشع بودند.»
دعای همراه با بيم و اميد، از اوصاف مورد ستايش همسر زكريّا:
«وَ زَكَرِيَّا إِذْ نادى رَبَّهُ رَبِّ لا تَذَرْنِي فَرْداً وَ أَنْتَ خَيْرُ الْوارِثِينَ • فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ وَهَبْنا لَهُ يَحْيى وَ أَصْلَحْنا لَهُ زَوْجَهُ إِنَّهُمْ كانُوا يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ وَ يَدْعُونَنا رَغَباً وَ رَهَباً وَ كانُوا لَنا خاشِعِينَ؛
و زكريا را به ياد آور در آن هنگام كه پروردگارش را خواند (و عرض كرد): پروردگار من! مرا تنها مگذار (و فرزند برومندى به من عطا كن)؛ و تو بهترين وارثانى. ما هم دعاى او را مستجاب كرديم، و يحيى را به او بخشيديم؛ و همسرش را كه نازا بود برايش شايسته باردارى ساختيم؛ چرا كه آنان خاندانى بودند كه همواره در كارهاى خير بسرعت اقدام مى‌كردند؛ و از روى بيم و اميد ما را مى‌خواندند؛ و پيوسته براى ما خاضع و خاشع بودند.»
همسر زكريّا، زنى عقيم و
نازا:
۱. «هُنالِكَ دَعا زَكَرِيَّا ... • قالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلامٌ وَ قَدْ بَلَغَنِيَ الْكِبَرُ وَ امْرَأَتِي عاقِرٌ ...؛
آن جا بود كه زكريا، پروردگار خويش را خواند ... او گفت: پروردگارا! چگونه ممكن است پسرى براى من باشد، در حالى كه پيرى به سراغ من آمده، و همسرم نازا است؟! ....»
۲. «ذِكْرُ رَحْمَتِ رَبِّكَ عَبْدَهُ زَكَرِيَّا • ... وَ كانَتِ امْرَأَتِي عاقِراً ...؛
اين يادى است از
رحمت پروردگار تو نسبت به بنده‌اش زكريا، .. و در حالى كه همسرم نازا و عقيم است....» «عاقراً» به مرد يا زنى گفته مى‌شود كه از او فرزندى به وجود نيايد.
۳. «فَاسْتَجَبْنا لَهُ ... وَ أَصْلَحْنا لَهُ زَوْجَهُ ...؛
ما هم دعاى او را مستجاب كرديم ... و همسرش را كه نازا بود برايش شايسته باردارى ساختيم....» مقصود از «اصلحنا له زوجه» رفع عقيمى از او بوده است.
اطمينان بخشيدن خداوند به زكريّا عليه‌السلام در مورد آسانى قابليّت پيدا كردن همسر وى براى
بارداری به امر خدا:
۱. «هُنالِكَ دَعا زَكَرِيَّا رَبَّهُ ... • قالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلامٌ وَ قَدْ بَلَغَنِيَ الْكِبَرُ وَ امْرَأَتِي عاقِرٌ قالَ كَذلِكَ اللَّهُ يَفْعَلُ ما يَشاءُ؛
آن جا بود كه زكريا، پروردگار خويش را خواند ... او گفت: پروردگارا! چگونه ممكن است پسرى براى من باشد، در حالى كه پيرى به سراغ من آمده، و همسرم نازا است؟! فرمود: بدين‌گونه خداوند هر كارى را بخواهد انجام مى‌دهد.»
۲. «قالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلامٌ وَ كانَتِ امْرَأَتِي عاقِراً وَ قَدْ بَلَغْتُ مِنَ الْكِبَرِ عِتِيًّا • قالَ كَذلِكَ قالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٌ وَ قَدْ خَلَقْتُكَ مِنْ قَبْلُ وَ لَمْ تَكُ شَيْئاً؛
گفت: پروردگارا! چگونه براى من پسرى خواهد بود؟! در حالى كه همسرم نازاست، و من نيز به سبب
پیری ناتوان شده‌ام! فرمود: اين گونه است؛ پروردگارت گفته اين كار بر من آسان است؛ و قبلًا تو را آفريدم در حالى كه چيزى نبودى!»
اجابت دعای زكريّا عليه‌السلام درباره اصلاح نازايى و شايستگى يافتن همسرش براى حمل:
۱. «هُنالِكَ دَعا زَكَرِيَّا رَبَّهُ قالَ رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعاءِ • فَنادَتْهُ الْمَلائِكَةُ وَ هُوَ قائِمٌ يُصَلِّي فِي الْمِحْرابِ أَنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكَ بِيَحْيى مُصَدِّقاً بِكَلِمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ سَيِّداً وَ حَصُوراً وَ نَبِيًّا مِنَ الصَّالِحِينَ • قالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلامٌ وَ قَدْ بَلَغَنِيَ الْكِبَرُ وَ امْرَأَتِي عاقِرٌ قالَ كَذلِكَ اللَّهُ يَفْعَلُ ما يَشاءُ؛
آن جا بود كه زكريا، با مشاهده آن همه شايستگى در مريم، پروردگار خويش را خواند و گفت: پروردگارا! از سوى خود، فرزند
پاكيزه‌اى نيز به من عطا فرما، كه تو دعا را مى‌شنوى. و در حالى كه او در
محراب ايستاده، مشغول نيايش بود،
فرشتگان او را صدا زدند كه: خدا تو را به يحيى
بشارت مى‌دهد؛ (كسى) كه كلمه خدا (
مسیح) را تصديق مى‌كند؛ و رهبر خواهد بود؛ و از هوس‌هاى سركش بركنار، و پيامبرى از
صالحان است. او گفت: پروردگارا! چگونه ممكن است پسرى براى من باشد، در حالى كه پيرى به سراغ من آمده، و همسرم نازا است؟! فرمود: بدين‌گونه خداوند هر كارى را بخواهد انجام مى‌دهد.»
۲. «وَ إِنِّي خِفْتُ الْمَوالِيَ مِنْ وَرائِي وَ كانَتِ امْرَأَتِي عاقِراً فَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا • قالَ كَذلِكَ قالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٌ وَ قَدْ خَلَقْتُكَ مِنْ قَبْلُ وَ لَمْ تَكُ شَيْئاً؛
و من از بستگانم بعد از خودم بيمناكم (كه حق پاسدارى از آيين تو را نگاه ندارند)؛ و در حالى كه همسرم نازا و عقيم است؛ تو ازنزد خود جانشينى به من ببخش، فرمود: اين گونه است؛ پروردگارت گفته اين كار بر من آسان است؛ و قبلًا تو را آفريدم در حالى كه چيزى نبودى!»
۳. «فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ وَهَبْنا لَهُ يَحْيى وَ أَصْلَحْنا لَهُ زَوْجَهُ ...؛
ما هم دعاى او را مستجاب كرديم، و
یحیی را به او بخشيديم؛ و همسرش را كه نازا بود برايش شايسته باردارى ساختيم....»
امكان
فرزنددار شدن همسر زكريّا،
عنایت خداوند به وى:
«فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ وَهَبْنا لَهُ يَحْيى وَ أَصْلَحْنا لَهُ زَوْجَهُ ...؛
ما هم دعاى او را مستجاب كرديم، و يحيى را به او بخشيديم؛ و همسرش را كه نازا بود برايش شايسته باردارى ساختيم....»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۵، ص۳۰۲، برگرفته از مقاله «همسر زکریا».
