• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هلال بن یحیی بصری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: هلال بن یحیی بصری (مقاله‌دوم).


هلال بن یحیی بصری (م ۲۴۵ق)، ملقب به هلال الرای، محدث، فقیه حنفی و از دانشمندان بزرگ بصره در قرن سوم هجری قمری بود.


ابوبکر هلال بن یحیی بن مسلم رازی بصری، ملقب به هلال الرای، اهل بصره و جزو شاگردان قاضی ابویوسف و زفر بود و نزد آنان تعلیم دید.
[۱] قرشی، عبدالقادر بن محمد، الجواهر المضیئه، ج۲، ص۲۰۷.    

هلال شخصیتی محدث، فقیه حنفی و از دانشمندان بزرگ شهر خود بود
[۲] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۸، ص۵۲۹.    
که به قیاس و رای خود بسیار اعتماد می‌کرد و لذا به رای معروف بود.
[۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۹۲.    

او روایات کمی نقل کرده و همچنین ضعیف شمرده شده است.
[۴] ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۴، ص۳۱۷.    


هلال از افرادی مانند عبدالواحد بن زیاد، ابی عوانه و دیگران روایت نقل کرد و عبدالله بن قحطبه، حسین بن احمد بن بسطام و دیگران از وی روایت نقل کرده‌اند.
[۵] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۸، ص۵۲۹.    

از شاگردان فقهی وی می‌توان قاضی بکار بن قتیبه
[۶] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۲۸۰.    
و ابوحازم عبدالحمید بن عبدالعزیز را نام برد.
[۷] تنوخی، محمد بن علی، نشوار المحاضره، ج۶، ص۱۷۱.    


هلال در سال ۲۴۵ق در شهر بصره از دنیا رفت.

آثار او کتاب المحافره، تفسیر الشروط، الحدود،
[۸] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۵۴.    
الوصایا و احکام الوقف می‌باشد.
[۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۱۵۲.    
(دیگر منابع:
[۱۰] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۶، ص۶۰.    
[۱۱] طاش کبری زاده، احمد بن مصطفی، مفتاح السعاده، ج۲، ص۲۳۵.
[۱۲] بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۳، ص۲۵۸.
[۱۳] ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۴، ص۳۷۱.    
[۱۴] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۶، ص۲۰۲.    
[۱۵] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۷، ص۸۸.    
[۱۶] ابن حبان، محمد بن حبان، المجروحین، ج۳، ص۸۷.    
[۱۷] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۱۰.    
)

۱. ↑ قرشی، عبدالقادر بن محمد، الجواهر المضیئه، ج۲، ص۲۰۷.    
۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۸، ص۵۲۹.    
۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۹۲.    
۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۴، ص۳۱۷.    
۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۸، ص۵۲۹.    
۶. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۲۸۰.    
۷. ↑ تنوخی، محمد بن علی، نشوار المحاضره، ج۶، ص۱۷۱.    
۸. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۵۴.    
۹. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۱۵۲.    
۱۰. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۶، ص۶۰.    
۱۱. ↑ طاش کبری زاده، احمد بن مصطفی، مفتاح السعاده، ج۲، ص۲۳۵.
۱۲. ↑ بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۳، ص۲۵۸.
۱۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۴، ص۳۷۱.    
۱۴. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۶، ص۲۰۲.    
۱۵. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۷، ص۸۸.    
۱۶. ↑ ابن حبان، محمد بن حبان، المجروحین، ج۳، ص۸۷.    
۱۷. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۵۱۰.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «هلال بصری»، ج۱، ص۸۲۸.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 245 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | فقیهان اهل سنت قرن 3 (قمری) | مؤلفان قرن 3 (قمری) | محدثان اهل‌سنت قرن 3 (قمری)
جعبه ابزار