هَزّ (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
هَزُّ (به فتح هاء و زاء مشدده مضموم) از
واژگان قرآن کریم به معنای تکان دادن و حرکت دادن است.
اِهْتِزَاز (به کسر همزه، سکون هاء و کسر تاء) به معنای تکان خوردن است.
مشتقات
هَزُّ که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
هُزِّی (به ضم هاء و تشدید زاء) به معناى تكان بده؛
اهْتَزَّتْ (به کسر همزه، سکون هاء و فتح تاء) به معنای تکان می‌خورد؛
تَهْتَزُّ (به فتح تاء، سکون هاء و فتح تاء) به معنای حرکت می‌کند، است.
هَزُّ به معنای تکان دادن و حرکت دادن است.
«هَزَّتِ الرّیحُ الاغْصانَ» یعنی باد شاخه‌ها را تکان داد.
اِهْتِزَاز (بر وزن افتعال) به معنای تکان خوردن است.
به مواردی از
هَزُّ که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(وَ هُزِّی اِلَیْکِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُساقِطْ عَلَیْکِ رُطَباً جَنِیًّا) «تنه
نخل را تکان ده خرمای تازه به سوی تو می‌افکند.»
راغب آن‌را تکان شدید گفته.
(وَ أَنْ أَلْقِ عَصَاكَ فَلَمَّا رَآهَا تَهْتَزُّ كَأَنَّهَا جَانٌّ وَلَّى مُدْبِرًا) (هنگامی که عصا را افکند و دید هم‌چون ماری با سرعت حرکت می‌کند.)
(وَ أَلْقِ عَصَاكَ فَلَمَّا رَآهَا تَهْتَزُّ كَأَنَّهَا جَانٌّ وَلَّى مُدْبِرًا) «و این‌که عصایت را بیانداز و چون انداخت، دید عصا حرکت می‌کند گویی ماری است
موسی از آن رو به فرار گذاشت.»
(فَاِذا اَنْزَلْنا عَلَیْهَا الْماءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ) «چون
باران را بر زمین نازل کنیم تکان می‌خورد و بالا می‌آید.»
(فَإِذَا أَنزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاء اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ) «چون
باران را بر زمین نازل کنیم تکان می‌خورد و بالا می‌آید.»
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «هز»، ج۷، ص۱۵۴.
