هذان (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
هذان:
(قَالُوا إِنْ هَذَانِ) هذان: اين كلمه از «ها»
تنبيه و «ذان» تركيب شده است.
مانند «
هاتین» اسم اشاره است با اين تفاوت كه
«هذان» براى تثنيه مذكر به كار مى‌رود.
چنان‌كه در آيه مورد بحث مى‌خوانيم:
«(فرعونيان) گفتند: اين دو (
موسی و
هارون) مسلما ساحرند...»
(قٰالُوا إِنْ هٰذٰانِ لَسٰاحِرٰانِ) واژه «هذان» دوبار در سوره‌هاى:
طه و
حج به كار رفته است.
به موردی از کاربرد
هذان در
قرآن، اشاره می‌شود:
(قَالُوا إِنْ هَذَانِ لَسَاحِرَانِ يُرِيدَانِ أَن يُخْرِجَاكُم مِّنْ أَرْضِكُم بِسِحْرِهِمَا وَ يَذْهَبَا بِطَرِيقَتِكُمُ الْمُثْلَى) (گفتند: به
یقین اين‌ها دو نفر
ساحرند كه مى‌خواهند با سحرشان شما را از سرزمينتان بيرون كنند و راه و رسم شايسته شما را از بين ببرند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: بيان همان گفتگوهاى سرى است كه در بين خود داشته‌اند كه توضيح معنايش گذشت و جمله
(إِنْ هذانِ لَساحِرانِ) در قرائت معروف به كسر همزه و سكون نون مخفف از ان مشبهه به فعل قرائت شده و كلمه مذكور به خاطر همين كه مخفف شده از عمل ملغى گشته و نصب به اسم و رفع به خبر نداده است.
(هَذَانِ خَصْمَانِ اخْتَصَمُوا فِي رَبِّهِمْ فَالَّذِينَ كَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِيَابٌ مِّن نَّارٍ يُصَبُّ مِن فَوْقِ رُؤُوسِهِمُ الْحَمِيمُ) (اين دو گروه، دشمن يكديگرند كه درباره
پروردگارشان به مخاصمه و جدال پرداختند؛ كسانى كه
کافر شدند، لباس‌هايى از
آتش براى آن‌ها بريده شده و مايع سوزان بر سرشان ريخته مى‌شود.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: اشاره با كلمه هذان به دو طايفه‌اى است. كه جمله
(إِنَّ اللَّهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ) و جمله بعدى‌اش:
(وَ كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ وَ كَثِيرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذابُ) بر آن دو دلالت مى‌كرد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «هذان»، ج۴، ص۵۶۷.
