• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هدبة بن خشرم عذری

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


هدبة بن خشرم عذری (م حدود ۵۴ق)، شاعری فصیح از بادیه حجاز در قرن اول هجری قمری بود.


ابوسلیمان هدبة بن خشرم بن کرز بن ابی حیة بن کاهن عذری، از طایفه عذره بود که در نیمه اول قرن اول در حجاز می‌زیست.
[۱] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۲، ص۲۷۰.

ایشان شعر را از بشر بن ابی حازم آموخت و جمیل شاعر از هدبه آموخت.
[۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۷۸.    
هدبه از حطیئه شاعر، و جمیل از هدبه روایت کرده‌اند.
[۳] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۱، ص۱۶۶.    

وی شاعری فصیح از بادیه حجاز بود
[۴] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۷۳، ص۳۶۶.    
و در اشعارش از امثال زیاد استفاده می‌کرد.
[۵] مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۵۳۲.    


مورخان در سرگذشت هدبة گفته‌اند که زمانی بین او و زیادة بن زید عذری به جهت اینکه برای خواهر یکدیگر اشعاری سروده بودند، نزاعی در گرفت که در نتیجه زیاده به قتل رسید.
[۶] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۱، ص۱۷۱.    
پس از این ماجرا وی متواری گشت که سعید بن عاص، والی مدینه وی را دستگیر کرد و مدت پنج یا شش سال به زندان افکند
[۷] مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۵۳۲.    
و معروف است که در زندان نیز اشعاری سروده است.
[۸] بکری‌ اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۲۴۹.    

سپس به دستور معاویه در سال ۵۴ق از زندان آزاد، و تسلیم عشیره زیاد گردید
[۹] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۲، ص۲۷۰.
که در نتیجه، آنها به دیه راضی نشدند و تقاضای قصاص کردند و به دست پسرش مسور بن زیاده،
[۱۰] ابن حزم، علی بن احمد، جمهرة انساب العرب، ص۴۴۸.    
در حدود ۵۰
[۱۱] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۷۸.    
یا ۵۴ق کشته شد.
[۱۲] بلاشیر، ریجیس، تاریخ الادب العربی، ص۳۳۶.


او دارای شعری است
[۱۳] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۳.    
که ابوسعید سکری آن را جمع‌آوری کرده است.
[۱۴] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۰۶.    
(دیگر منابع:
[۱۵] ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۲، ص۳۲۷.    
[۱۶] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۳۶۷.    
[۱۷] ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۲۷، ص۷۰.    
[۱۸] بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۱۹۴.
[۱۹] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱۴، ص۲۰۷۱۱.
[۲۰] بغدادی، عبدالقادر بن عمر، خزانة الادب، ج۹، ص۳۳۴.    
[۲۱] قالی، اسماعیل بن قاسم، الامالی، ج۳، ص۸۴.    
)

۱. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۲، ص۲۷۰.
۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۷۸.    
۳. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۱، ص۱۶۶.    
۴. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۷۳، ص۳۶۶.    
۵. ↑ مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۵۳۲.    
۶. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۱، ص۱۷۱.    
۷. ↑ مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۵۳۲.    
۸. ↑ بکری‌ اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللآلی، ج۱، ص۲۴۹.    
۹. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۲، ص۲۷۰.
۱۰. ↑ ابن حزم، علی بن احمد، جمهرة انساب العرب، ص۴۴۸.    
۱۱. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۷۸.    
۱۲. ↑ بلاشیر، ریجیس، تاریخ الادب العربی، ص۳۳۶.
۱۳. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۳.    
۱۴. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۰۶.    
۱۵. ↑ ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۲، ص۳۲۷.    
۱۶. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۱، ص۳۶۷.    
۱۷. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۲۷، ص۷۰.    
۱۸. ↑ بروکلمان، کارل، تاریخ الادب العربی، ج۱، ص۱۹۴.
۱۹. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱۴، ص۲۰۷۱۱.
۲۰. ↑ بغدادی، عبدالقادر بن عمر، خزانة الادب، ج۹، ص۳۳۴.    
۲۱. ↑ قالی، اسماعیل بن قاسم، الامالی، ج۳، ص۸۴.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «هدبه عذری»، ج۱، ص۸۲۲.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 50 (قمری) | درگذشتگان سال 54 (قمری) | شاعران عرب قرن 1 (قمری) | شاعران قرن یکم | شخصیت‌های قرن 1 (قمری) | مؤلفان قرن 1 (قمری)
جعبه ابزار