• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هجر - به ضم هاء (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مفردات نهج البلاغه (جلد ۲)
مقالات مرتبط: هجر - به ضم هاء (مفردات‌قرآن).


هُجْر(به ضم هاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای هذیان و بی‌خودی سخن گفتن است. حضرت علی (علیه‌السلام) در خطبه‌ ۲۱۹ و نامه ۳۱ از این واژه استفاده نموده است.


هُجْر (مثل قفل)
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۸۷.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۵۱۴.    
به معنای هذیان و بی‌خودی سخن گفتن آمده است. «هجر المریض» یعنی از روی عدم قصد هذیان گفت: «اهجر فلان» یعنی دانسته و از روی عمد هذیان گفت.

امام علی (علیه‌السلام) به اشعث بن قیس که رشوه‌ای برای حضرت آورده بود فرمود: «أَعَنْ دِينِ اللهِ أَتَيْتَنِي لِتَخْدَعَنِي؟ أَمُخْتَبِطٌ أَمْ ذُوجِنَّة، أَمْ تَهْجُرُ؟»
[۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۵۵، خطبه۲۲۳.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۴۵، خطبه۲۱۹.    
[۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۷، خطبه۲۲۴.    
«آیا آمده‌ای مرا از دین خدا بفریبی آیا اختلال مغز داری یا دیوانه هستی و یا هذیان (و حرف بی‌معنی) می‌گوئی.»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۳.    
[۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۵.    
(شرح‌های خطبه:
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۸.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۴۱۹.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۲۹۶.    
[۱۱] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۴۹.    
)
به حضرت مجتبی (علیه‌السلام) می‌نویسد: «وَرُبَّ سَاعِ فِيَما يَضُرُّهُ! مَنْ أَكْثَرَ أَهْجَرَ»
[۱۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۴۹، نامه۳۱.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۵۸، نامه۳۱.    
[۱۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۰۲، نامه۳۱.    
‌«ای بسا کسی که تلاش می‌کند برای ضرر خود هر کس زیاد سخن گوید کارش به هذیان می‌کشد، هر کس فکر کند بینا می‌شود.»
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۲۷.    
[۱۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۴.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۴.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۶۳۴.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۰.    
[۲۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۹۹.    
)

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۸۷.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۵۱۴.    
۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۵۵، خطبه۲۲۳.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۴۵، خطبه۲۱۹.    
۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۷، خطبه۲۲۴.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۴۳.    
۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۵.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۵۸.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۴۱۹.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۲۹۶.    
۱۱. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۴۹.    
۱۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۴۹، نامه۳۱.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۵۸، نامه۳۱.    
۱۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۰۲، نامه۳۱.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۲۷.    
۱۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۴.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۴.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۶۳۴.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۰.    
۲۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۹۹.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «هجر»، ج۲، ص۱۰۸۷.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 223 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 31 نهج البلاغه
جعبه ابزار