• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نکل (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نِکْل‌ (به کسر نون و سکون کاف) از واژگان قرآن کریم به معنای زنجیر است. این واژه دارای مشتقاتی است که در آیات قرآن به کار رفته است؛ مانند: نَکال (به فتح نون) به معنای عقوبتی است که در آن عبرت و ارهاب دیگران باشد و تَنْکیل (به فتح تاء و سکون نون) که مبالغه در نَکال است.



نِکْل‌: به معنی زنجیر است و جمع آن اَنْکال می‌باشد.


(اِنَّ لَدَیْنا اَنْکالًا وَ جَحِیماً) «نزد ما زنجیرها و آتش بزرگی هست».
ظاهرا زنجیر را از آن نِکْل‌ گویند که زنجیر شده را از حرکت منع می‌کند، زیرا نِکْل‌ چنانکه در صحاح گفته به معنی میخ لجام نیز آمده است.

۲.۱ - نکال

نَکال: عقوبتی است که در آن عبرت و ارهاب دیگران باشد. طبرسی فرموده: آن ارهاب و ترساندن غیر است و در اصل به معنی منع می‌باشد، زیرا که از نکل (زنجیر) ماخوذ است، عقوبت را از آن نکال گویند که دیگران را از ارتکاب آن منع می‌کند.
(فَاَخَذَهُ اللَّهُ‌ نَکالَ‌ الْآخِرَةِ وَ الْاُولی‌) «خدا او را به عقوبت دنیا و آخرت گرفتار کرد و یا به اعمال آخرین و اوّلین‌اش».
(فَجَعَلْناها نَکالًا لِما بَیْنَ یَدَیْها وَ ما خَلْفَها وَ مَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِینَ‌) یعنی: «آن عقوبت را عقوبتی کردیم در مقابل اعمالی که در آن روز انجام‌ می‌دادند و در مقابل آنچه در گذشته کرده بودند و همچنین موعظه‌ای گرداندیم متقیان را».

۲.۲ - تنکیل

تَنْکیل: مبالغه در نکال است.
(وَ اللَّهُ اَشَدُّ بَاْساً وَ اَشَدُّ تَنْکِیلًا) یعنی: «خدا در سختگیری محکم‌تر و در عقوبت محکم‌تر است».


۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۱۲.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۲۵.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۸۶.    
۴. مزّمّل/سوره۷۳، آیه۱۲.    
۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۶۷.    
۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۰۴.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۷۳.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۱.    
۹. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۵، ص۱۸۳۵.    
۱۰. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۸۲۵.    
۱۱. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۸۶.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۲۶۵.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۲۰۵.    
۱۴. نازعات/سوره۷۹، آیه۲۵.    
۱۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۸۹.    
۱۶. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۰۶.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۵۵.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۲۷۷.    
۱۹. بقره/سوره۲، آیه۶۶.    
۲۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۱۹۹.    
۲۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱، ص۳۰۱.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۲۶۵.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۲۰۵.    
۲۴. فیومی، احمد بن محمد، مصباح المنیر، ص۶۲۵.    
۲۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۵، ص۴۸۹.    
۲۶. نساء/سوره۴، آیه۸۴.    
۲۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۵، ص۲۵.    
۲۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۵، ص۳۶.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۱۲۸.    
۳۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۵، ص۲۶۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نکل»، ج۷، ص۱۱۲.    






جعبه ابزار