نُصِبَت (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نُصِبَت:(الْجِبالِ كَيْفَ نُصِبَتْ) «نُصِبَت» اسم فاعل از مادّۀ «
نصب» (بر
وزن حذف) به معنى «ثابت قرار دادن» (ميخكوب و برافراشته كردن) همچون كوبيدن نيزه بر
زمین و «
نصب» (بر وزن
سبب) به معنى «در رنج افتادن» است.
مراد ما در آيۀ مورد بحث معنى اوّل است و ممكن است اين تعبير
اشاره به كيفيت
خلقت كوه‌ها در آغاز آفرينش بوده باشد، زيرا
علم امروز، پيدايش كوه‌ها را به عوامل متعددى نسبت مى‌دهد و انواع و اقسامى براى آن قايل است:
كوه‌هايى كه بر
اثر چين‌خوردگى زمين پيدا شده، كوه‌هايى كه از آتش‌فشان‌ها به
وجود آمده، كوه‌هايى كه نتيجۀ آبرفت‌هاى ناشى از باران است و كوه‌هايى كه در
دل درياها تكوين مى‌يابد و مجموعه‌اى است از رسوبات
دریا و باقى‌ماندۀ حيوانات آن (مانند كوه‌ها و جزاير مرجانى).
آرى هركدام از اين كوه‌ها، تكوين آن‌ها و آثار و بركات آن‌ها درخور دقت و اهميّت است و براى انسان‌هاى بيدار نشانه‌هاى زنده‌اى است از
قدرت پروردگار.
به موردی از کاربرد «
نُصِبَت» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَإِلَى الْجِبَالِ كَيْفَ نُصِبَتْ) «و به كوه‌ها كه چگونه در جاى خود
نصب گرديده؟.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(وَ إِلَى الْجِبالِ كَيْفَ نُصِبَتْ) و چرا به كوه‌ها نمى‌انديشند كه چگونه ايستاده‌اند، و ريشه‌هاى آن‌ها مانند
میخ اجزاى
زمین را بهم ميخكوب كرده، و از مخازن آن چشمه‌ها و نهرها جارى مى‌شود، و معادن را در سينه خود
حفظ مى‌كنند.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نصبت»، ج۴، ص ۴۵۰.
