نَکیر (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَكير: (فَكَيْفَ كَانَ نَكيرِ) واژه
«نَكير» از مادّه «
انکار» و به معناى همان است
و منظور از
انكار خداوند همان مجازات و عذاب او است.
«نَكيرِ» به معناى
«انكار» است، و در
سوره «ملک» كنايه از عقوبت مى‌باشد، زيرا
انكار خداوند در برابر افعال اين اقوام از طريق مجازات آنها صورت گرفته است. بايد توجّه داشت اين كلمه در اصل
«نكيرى» بوده، همان گونه كه
«نذير» در آيه قبل
«نذيرى» بوده، ياء متكلم محذوف شده، و كسره كه دلالت بر آن مى‌كند باقى مانده است.
ترجمه و تفسیر آیات مرتبط با
نَکیر:
(وَ أَصْحَابُ مَدْيَنَ وَ كُذِّبَ مُوسَى فَأَمْلَيْتُ لِلْكَافِرِينَ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِ) (و
اصحاب مدین [قوم شعيب
] ؛ و نيز
موسی از سوى
فرعونیان تكذيب شد؛ امّا من به
کافران مهلت دادم، پس از آن، آنها را مجازات كردم. ديدى چگونه عمل آنها را پاسخ گفتم؟!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه
نكير به معناى
انكار است. و معناى آيه اين است كه: من به كافرينى كه رسول خدا را
انكار و تكذيب كردند مهلت دادم، پس آن گاه آنان را گرفتم- كلمه گرفتن كنايه از عذاب است- پس
انكار من ايشان را در تكذيب و كفرشان چگونه بود؟ اين تعبير هم كنايه از نهايت درجه
انكار، و شدت عقاب است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَ مَا بَلَغُوا مِعْشَارَ مَا آتَيْنَاهُمْ فَكَذَّبُوا رُسُلِي فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِ) (كسانى كه پيش از آنان بودند نيز آيات الهى را تكذيب كردند، در حالى كه اينها به ده يک آنچه به آنان داديم نرسيده‌اند. آرى آنها فرستادگان مرا تكذيب كردند؛ پس ببين مجازات من نسبت به آنها چگونه بود!)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه
نكير به معناى
انكار است، كه مراد از آن در آيه شريفه لازمه
انكار است، نه خود آن، و لازمه
انكار همان عذاب مى‌باشد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(وَ لَقَدْ كَذَّبَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيرِ) (و كسانى كه پيش از آنان بودند
آیات الهی را تكذيب كردند، امّا ببين مجازات من چگونه بود!)
علاه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: مراد از كلمه
نكير عقوبت و دگرگون شدن نعمت است، ممكن هم هست به معناى
انكار باشد. ... و معناى آيه اين است كه امت‌هاى منقرض گذشته آيات مرا تكذيب كردند، پس چگونه بود عقوبت من و دگرگون ساختن نعمتم؟ و يا چگونه بود
انكار من بر آنان كه هلاک و منقرضشان كردم؟
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «نَکیر»، ص۵۹۷.
