نَفَر (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَفَر (به فتح نون و فاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای
گروه و دسته و
عشیره است.
نَفَر (بر وزن فَرَس) به معنای گروه و دسته و عشیره است.
(وَ اِذْ صَرَفْنا اِلَیْکَ نَفَراً مِنَ الْجِنِّ یَسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ) «آنگاه که گروهی از
جنّ را به سوی تو برگرداندیم که
قرآن را
استماع می‌کردند».
(قُلْ اُوحِیَ اِلَیَّ اَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقالُوا اِنَّا سَمِعْنا قُرْآناً عَجَباً) (بگو: به من
وحی شده است كه جمعى از جنّ به سخنانم گوش فرا داده‌اند، سپس گفته‌اند: «ما قرآن عجيبى شنيده‌ايم»).
در
قاموس گفته نَفَر عبارت است از همه مردم و نیز گروهی از مردان که از ده نفر کم باشد.
در
کشاف ذیل
آیه ۴۸ سوره نمل (وَكَانَ فِي الْمَدِينَةِ تِسْعَةُ رَهْطٍ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ وَلَا يُصْلِحُونَ) (و در آن شهر، نُه گروهك بودند كه در
زمین به
فساد مى‌پرداختند و
اصلاح نمى‌كردند)
گفته: فرق بین
رهط و نفر آنست که نفر از سه است تا نه و رهط از سه است تا ده یا از هفت تا ده؛
و در
اقرب الموارد گوید: گروهی است از سه تا ده و به قولی از سه تا هفت نفر از مردان و اگر بیشتر از ده باشد نفر گفته نمی‌شود.
(اَنَا اَکْثَرُ مِنْکَ مالًا وَ اَعَزُّ نَفَراً) (من از نظر
ثروت از تو برتر، و از نظر نفرات نيرومندترم)
مراد از نفر در
آیه عشیره است؛
طبرسی فرموده: عشیره نفر خوانده شده که با انسان در حوائج او سعی و حرکت می‌کنند.
نَفیر: مثل نَفَر است، به معنی جماعتی از مردان؛ در
مجمع فرموده: نفیر عددی از مردان است؛
زجّاج گفته: ممکن است جمع نفر باشد،
نفیر و نفر انسان، عشیره او است که یاریش کرده و با او
کوچ کنند.
(وَ اَمْدَدْناکُمْ بِاَمْوالٍ وَ بَنِینَ وَ جَعَلْناکُمْ اَکْثَرَ نَفِیراً) «
یاری می‌دهیم شما را با
اموال و
فرزندان و عشیره و یارانتان را زیاد می‌گردانیم».
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله "نفر"، ج۷، ص۹۳.
