نَذْر (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَذْر (به فتح نون و سکون ذال) از
واژگان قرآن کریم به معنای چیز غیر واجب را
بر خویش
واجب کردن است.
مشتقات
نَذْر که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
نَذَرْتُمْ (به فتح نون و ذال) به معنای این‌که بر شما واجب نشده بلكه خودتان به وسيله نذر بر خود واجب كرده‌ايد؛
بِالنَّذْرِ (به فتح نون و سکون ذال) به معنای وفا به نذر؛
نَذَرْتُ (به فتح نون و ذال) به معنای براى تو نذر كردم.
نَذْر به معنای چیز غیر واجب را
بر خویش واجب کردن است.
به معنای آن است که چیز غیر واجب را
بر خویش واجب گردانی. در لغت آمده:
«نَذَرَ نَذْراً اوجب علی نفسه ما لیس بواجب» نذر معلّق به شرط آن است که گوید: اگر از این مرض صحّت یافتم پنج روز برای خدا
روزه خواهم گرفت و اگر معلّق نباشد آن را
نذر تبرّعی گویند مثل
«للَّه علیّ ان اصوم غدا».
به مواردی از
نَذْر که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(وَ ما اَنْفَقْتُمْ مِنْ نَفَقَةٍ اَوْ نَذَرْتُمْ مِنْ نَذْرٍ فَاِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُهُ) (و هر چيز را كه
انفاق مى‌كنيد، يا
نذر مى‌كنيد كه در راه خدا انفاق نماييد،
خداوند از آن آگاه است.)
(یُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَ یَخافُونَ یَوْماً کانَ شَرُّهُ مُسْتَطِیراً) (آن‌ها به
نذر خود وفا مى‌كنند، و از روزى كه شرّ و عذابش گسترده است مى‌ترسند)
(اِذْ قالَتِ امْرَاَتُ عِمْرانَ رَبِّ اِنِّی نَذَرْتُ لَکَ ما فِی بَطْنِی مُحَرَّراً) (همسر «
عمران» گفت:
پروردگارا! آن‌چه را در رحم دارم، براى تو
نذر كردم، كه «مُحَرَّر» باشد و آزاد براى خدمت خانه تو. از من بپذير، كه تو شنوا و دانايى.)
بعضی
نذر را وعده مشروط گفته‌اند:
«النَّذْرُ ما کان وعدا علی شرط»
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نذر»، ج۷، ص۴۱.
