نفحات من علوم القرآن (کتاب)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

«نفحات من علوم القرآن» نوشتاری است به زبان عربی که در زمینه آشنایی با علوم قرآنی تدوین شده است.

---

نویسنده موضوعات علوم قرآنی را به صورت پرسش و پاسخ درآورده و برای درک بهتر مطالب تمریناتی ارائه کرده است.
نگارنده ابتدا به بیان مراد از «علوم قرآنی» پرداخته و هدف از پرداختن به آن را یادآور می‌شود. سپس به معرفی قرآن کریم و بیان تفاوت قرآن و حدیث نبوی و حدیث قدسی با یکدیگر پرداخته و کیفیت نزول قرآن را یادآور می‌شود. مراحل جمع و تدوین قرآن، ترتیب آیات و سوره‌ها، تعریف وحی و انواع و روشهای آن، سوره‌های مکی و مدنی قرآن و فوائد شناخت آنها، شناخت اولین و آخرین آیات نازله بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، اسباب نزول ، احرف سبعة، نحوه فراگیری قرآن کریم، آداب تلاوت، محکم و متشابه ، ناسخ و منسوخ ، مطلق و مقید ، منطوق و مفهوم ، قسم‌های قرآنی، مفردات قرآنی، اعجاز قرآن ، قصه‌های قرآنی، ضرب المثل‌های قرآنی، قواعد رسم المصحف، تفسیر و تاویل و تفاوت این دو با یکدیگر و... از جمله موضوعاتی است که در این کتاب بدانها پرداخته شده است.

---

کتاب حاضر مشتمل بر مقدمه نویسنده بر چاپ دوم کتاب، تقریظ دکتر محمد احمد رضوان صالح، استاد دانشکده اصول الدین دانشگاه الازهر و مقدمه‌ای در بیان مراد از علوم قرآنی و موضوعات ذیل می‌باشد: تعریف القرآن الکریم، الفرق بین القرآن و الحدیث النبوی و الحدیث القدسی، نزول القرآن الکریم، مراحل جمع القرآن و تدوینه، ترتیب آیات و سور القرآن و اجزائه و اقسامه، الوحی. تعریفه، انواعه و طرقه، المکی و المدنی من القرآن الکریم، معرفة اول ما نزل من القرآن الکریم، معرفة آخر ما نزل من القرآن الکریم، ما نزل من القرآن علی لسان بعض الصحابة، ما تکرر نزوله من القرآن الکریم، ما تاخر حکمه عن نزوله من القرآن الکریم و ما تاخر نزوله عن حکمه منه، ما نزل من القرآن مفرقا و ما نزل جملة، ما نزل من القرآن الکریم علی بعض الانبیاء و ما لم ینزل منه علی احد قبل النبی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ، العالی و النازل من اسانید القرآن، اسباب نزول القرآن، الاحرف السبعة، المتواتر و المشهور و الآحاد و الشاذ و الموضوع و المدرج من القرآن، کیفیة تحمل القرآن، آداب التلاوة للقرآن، الاقتباس من القرآن و ما جری مجراه، مشکلة و هم الاختلاف و التناقض، المحکم و المتشابه، الناسخ و المنسوخ، العلوم المستنبطة من القرآن، اعجاز القرآن، تعریف الاعجاز و المعجزة، شروط المعجزة، وجوه اعجاز القرآن، قصص القرآن، الامثال فی القرآن، خواص القرآن، التفسیر و التاویل، شروط المفسر و آدابه، مناهج المفسرین و... در پایان هم منابع کتاب معرفی شده است.

---

کتاب حاضر به قلم محمد احمد معبد، استاد و معلم قرآن و حدیث در مسجد شریف نبوی، و به زبان عربی نگارش یافته و در قطع وزیری با جلد شومیز در ۱۴۴ صفحه برای بار دوم در سال ۱۴۲۶ ه/ ۲۰۰۵ م توسط انتشارات «دار السلام للطباعة و النشر و التوزیع و الترجمة» مصر، منتشر شده است. منبع: مقدمه نگارنده و متن کتاب

---