• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نَعْق‌ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَعْق‌ (به فتح نون و سکون عین ) و نُعاق (به ضم نون و فتح عین): از واژگان نهج البلاغه به معنای صيحه زدن است. این کلمه هفت بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



نَعْق‌ و نُعاق: (مثل عقل) به معنای صيحه زدن است. « نَعَقَ‌ الراعي بغنمهِ: صاح بها و زجرها»


حضرت علی (علیه‌السلام) به کمیل بن زیاد فرمود: «وَ هَمَجٌ رَعاعٌ، أَتْباعُ كُلِّ ناعِق، يَمِيلُونَ مَعَ كُلِّ رِيح» «مردم سه گروه هستند. عالم ربّانى، متعلّم بر سبيل نجات و احمقان و فرومايگانى كه از هر فرياد كننده‌اى پيروى مى‌كنند و با هر بادى به اين سو و آن سو ميل مى‌كنند. گویى آن در انسان پيوسته در حال ذمّ به كار مى‌رود.» (شرح‌های حکمت: )
حضرت دو بار ظاهرا درباره عبدالملک مروان فرموده: «لَكَأَنِّي أَنْظُرُ إِلَى ضِلِّيل قَدْ نَعَقَ بِالشَّامِ، وَ فَحَصَ بِرَايَاتِهَ فِي ضَوَاحِي كُوفَانَ» (گويا مى‌بينم شخص بسيار گمراهى بر مردم شام همچون حيوانات بانگ زند (و آنان را گرد آورد) و پرچم‌هاى خويش را در اطراف «کوفه» نصب كند.) (شرح‌های خطبه: )
و حضرت فرموده «إِلاَّ نَبَّأْتُكُمْ بِنَاعِقِها وَ قَائِدِها» (مگر آن‌که به شما خبر می‌دهم که منادی آن و قائد آن) (شرح‌های خطبه: ) در «علم» گذشت.


این کلمه هفت بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۵۰.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۲۳۹.    
۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۵، ص۴۴۰.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۰۸، حکمت ۱۳۹.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۸۶، حکمت ۱۴۷.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۹۶، حکمت ۱۴۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷۱، حکمت ۱۴۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۴۴.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۴۶.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۱۳، ص۱۹۱.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۲۲۱.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۴۷.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۲۵، خطبه ۱۰۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۹۴، خطبه ۹۹.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۴۷، خطبه ۱۰۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۱۳، خطبه ۱۰۱.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۶.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۴، ص۳۸۶.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۶۹.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۰۰.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۱۰، خطبه ۹۲.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۱۸۳، خطبه ۹۱.    
۲۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۳۷، خطبه ۹۳.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۷، خطبه ۹۳.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۳.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۸.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۴، ص۲۲۲.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۷۶.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۴۶.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۰۸، حکمت ۱۳۹.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۲۵، خطبه ۱۰۰.    
۳۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۱۰، خطبه ۹۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه،برگرفته از مقاله «نعق»، ج۲، ص۱۰۵۰.    






جعبه ابزار