مقالات مرتبط: نصر بن عاصم لیثی. نصر بن عاصم لیثی، از نخستین پایهگذاران دانش نحو بود که در ابتدا به عقاید خوارج متمایل بود، اما بعدها از اعتقاد خود برگشت. او سرانجام به سال ۸۹ قمری در بصره درگذشت. نصر بن عاصم لیثی، از نخستین پایهگذاران دانش نحو است. ابوبکر زبیدی درباره او گفته است: نخستین کسانی که برای علوم عربی، اصولی را پیریزی کردند و اندیشه خود را در سامان بخشیدن به آن بهکار بستند، ابوالاسود دؤلی و نصر بن عاصم و عبدالرحمان بن هرمز بودند. اینان ابواب علم نحو را تنظیم کردند و اصولی را برای آن پیریختند و آنگاه عوامل رفع، نصب، جرّ و جزم را بیان داشتند و بابهای فاعل، مفعول، تعجب و مضاف را نظم بخشیدند. نصر بن عاصم نخست، معتقد به آرای خوارج بود، اما بعدها از اعتقاد خود برگشت. همچنین میگویند: او نحو را از یحیی بن یعمر عدوانی فرا گرفت و عمر بن علا نیز آن دانش را از وی آموخت. او سرانجام به سال ۸۹ قمری در بصره درگذشت.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۲۵۹. |