نسخ به اخف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

نسخ حکمی شرعی با جای‌گزینی حکمی آسان‌تر را نسخ به اخف گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.

---

نسخ به اخف، از اقسام نسخ به بدل و مقابل نسخ به اثقل و نسخ به مساوی بوده و عبارت است از نسخ حکم شرعی به وسیله شارع، همراه با جای‌گزین نمودن حکمی که آسان‌تر و راحت‌تر از حکم منسوخ می‌باشد، مانند آن‌که در صدر اسلام هر مسلمانی ملزم بود در مقابل ده نفر جنگ کند، سپس شارع، این حکم را نسخ نمود و تنها مقاتله در مقابل دو نفر را جای‌گزین آن کرد.
این نوع از نسخ به اتفاق همه علما جایز بوده و واقع هم شده است، مانند: نسخ حکم حرمت هم‌بستری با همسر در شب‌های ماه رمضان و جای‌گزینی حکم جواز هم‌بستری در این شب‌ها، به دلیل آیه مبارکه: (أُحِلَّ لَکُمْ لَیْلَةَ الصِّیامِ الرَّفَثُ إِلی نِسائِکُمْ).

---

حکمت نسخ به اخف، ایجاد احساس راحتی و رضایت بیش‌تر در مکلف است.

---