نَسَب (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَسَب (به فتح نون و سین) از
واژگان نهج البلاغه به دو معنا آمده است:
• قرابت
• توصيف و نسبت دادن
مُناسَبَت: (به ضم میم و فتح سین و باء) به معنای مشاكلت و مماثلت است.
مواردى از آن به هر دو معنى در
نهج البلاغه آمده است.
نَسَب:
(مثل شرف) به دو معنا آمده است:
• قرابت
• توصيف و نسبت دادن
«النسب: القرابة» مُناسَبَت: به معنای مشاكلت و مماثلت است.
به برخی از مواردی که در نهج البلاغه بهکار رفته است، اشاره میشود:
امام علی (صلواتاللهعلیه) در حكمت ۱۲۵ فرموده:
«لاََنْسُبَنَّ الاِْسْلاَمَ نِسْبَةً لَمْ يَنسُبْها أَحَدٌ قَبْلِي: الاِْسْلاَمُ هُوَ التَّسْلِيمُ، وَ التَّسْلِيمُ هُوَ الْيَقِينُ، وَ الْيَقِينُ هُوَ التَّصْدِيقُ.» «يعنى وصف مىكنم
اسلام را وصفى كه كسى قبل از من نكرده است، كه خلاصهاش اعتقاد و عمل است.»
(شرح های خطبه:
)
حضرت فرموده:
«وَ فَرَضَ اللهُ .... تَرْكَ الزِّنَى تَحْصِيناً لِلنَّسَبِ.» «خداوند ترک
زنا را براى حفظ نسب و ترک
لواط را براى تكثير
نسل واجب فرمود.»
(شرحهای حکمت:
)
منظورش نسب معروف و قرابت و عدم اختلاط نسل است.
حضرت علی (علیهالسلام) فرموده:
«وَ صارَ الْفُسوقُ نَسَباً» (اسلام را همچون پوستينى وارونه مىپوشند.)
(شرحهای خطبه:
)
منظور وسيله پيوند و قرابت است.
مواردى از آن به هر دو معنى در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نسب»، ج۲، ص۱۰۲۸.