نزهة الناظر (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«نزهة الناظر فی الجمع بین الاشباه و النظائر» نوشته
شیخ یحیی بن سعید حلی ، متوفای ۶۹۰ هجری می‌باشد.
کتاب، یکی از کتب فقهی
قرن هفتم هجری بشمار می‌رود که در آن با دیدگاهی وسیع به طرح مباحث فقهی پرداخته شده و با عباراتی سلیس و روان و بدون استفاده از اصطلاحات مشکل فقهی، نکات فقهی جالبی را در اختیار خواننده قرار می‌دهد.
این کتاب نه بسیار طولانی است تا خواننده از خواندن آن خسته گردد و نه آنچنان کوتاه و مختصر، که به مباحث مهمی که طرح آنها لازم است بی توجهی کند.
مؤلف، در این کتاب مروری سریع بر تمام ابواب
فقه از کتاب
طهارت تا کتاب
دیات دارد، اما نه به سبک معمول دیگر کتب فقهی، بلکه موارد مختلفی از مباحث فقهی را که در یک
حکم اشتراک دارند یک جا می‌آورد.
مقصود از «الاشباه و النظائر» هم آن است که مسائل مختلفی از ابواب متفاوت فقه به خاطر وجود یک
شباهت میان آنها یک جا جمع شده و با هم مطرح شده‌اند.
اما نکته قابل ذکر آن است که مؤلف، مسائل مختلفی را که در ابواب گوناگون وجود دارد، بدون بیان یک
قاعده کلی، جمع آوری می‌کند، حتی گاهی مسائلی را یک جا مطرح می‌کند که نتیجه قواعد کلی متفاوتی هستند، ولی حکم همه آنها یکی است. این کتاب با وجود آنکه کتابی است مختصر و از کتب فقهی استدلالی به شمار نمی‌آید، ولی گاهی، به بررسی مباحث مختلف فقهی می‌پردازد و بخشی از
روایات مساله مورد نظر را مطرح می‌نماید و نظریات بعضی از بزرگان فقها را نیز نقل می‌کند و به بررسی آن پرداخته و آن را قبول یا رد می‌نماید.
مؤلف در نقل روایات، بیشتر از کتاب
من لا یحضره الفقیه و کتاب
التهذیب استفاده می‌کند و در نقل نظریات فقها، بیشتر نظریه
ابن بابویه و
شیخ طوسی را مطرح می‌نماید.
۱- نسخه کتابخانه حضرت
آیت‌الله حکیم در
نجف اشرف .
۲- نسخه کتابخانه
حجة الاسلام شیخ میرزا علی زنجانی .
نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
