عزیز فاطمی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابومنصور نزار بن معدّ (متوفای ۳۸۶ق)، ملقب به
العزیز بالله پنجمین خلیفه از خلفای فاطمی و فرمانروای
مصر و مغرب بود. او سرانجام به سال
۳۸۶ق درگذشت.
ابومنصور، نزار بن معدّ (
المعزّلدین الله) بن منصور عبیدی فاطمی، ملقب به العزیز بالله، فرمانروای مصر و مغرب بود. حکومت را پس از وفات پدرش در سال
۳۶۵ق به عهده گرفت و در روزگار او، ناامنی و آشوب‌هایی پدید آمد.
در آن سال‌ها، فردی به نام
قسّام حارثی، معروف به قسّام التراب، برضد او شورید. وی در
دمشق پیروانی فراهم کرد و به آن جا دست یافت و در آن مستقر شد و کارش بالا گرفت. عزیز، سپاهی به فرماندهی
سلیمان بن جعفر بن فلاح به جنگ وی فرستاد و قسّام، مانع نفوذ و پیشروی او شد. عزیز، سپاهی دیگر به فرماندهی
البتکین روانه ساخت و قسّام مخفی شد و سپس امان‌نامه خواست. البتکین او را دستگیر کرد و نزد عزیز فرستاد و عزیز او را بخشید و حکومت جای دیگری را به او سپرد.
عزیز فاطمی، قصرهای البحر و الذهب و دانشگاه القرافه در
قاهره را ساخت. وی نقشه مسجد جامعی را نزدیک «باب الفتوح» پی ریخت و ساختن آن را در سال
۳۸۰ق آغاز کرد. در «
مکه» به نامش خطبه خوانده شد. حکومت وی تا زمانی بود که به قصد جنگ روم روانه شد و هنگامی که در شهر «بلبیس» بود، در ۴۲ سالگی درگذشت.
قلمرو حکومتی در زمان وی، از سرزمین های عربی در شرق تا اقیانوس اطلس در غرب و از آسیای صغیر در شمال تا سرزمین نوبه (افریقا) در جنوب گسترش یافت. در عهد وی، خطر قرمطیان افزون شد. فرزندش ابوعلی منصور، ملقب به الحاکم بامرالله جانشین وی شد.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۳۳۸.
