• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نَذْر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَذْر (به فتح نون و سکون ذال) از واژگان قرآن کریم به معنای چیز غیر واجب را بر خویش واجب کردن است.
مشتقات نَذْر که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
نَذَرْتُمْ‌ (به فتح نون و ذال) به معنای این‌که بر شما واجب نشده بلكه خودتان به وسيله نذر بر خود واجب كرده‌ايد؛
بِالنَّذْرِ (به فتح نون و سکون ذال) به معنای وفا به نذر؛
نَذَرْتُ‌ (به فتح نون و ذال) به معنای براى تو نذر كردم.


نَذْر به معنای چیز غیر واجب را بر خویش واجب کردن است.
به معنای آن است که چیز غیر واجب را بر خویش واجب گردانی. در لغت آمده: «نَذَرَ نَذْراً اوجب علی نفسه ما لیس بواجب»
نذر معلّق به شرط آن است که گوید: اگر از این مرض صحّت یافتم پنج روز برای خدا روزه خواهم گرفت و اگر معلّق نباشد آن را نذر تبرّعی گویند مثل «للَّه علیّ ان اصوم غدا».


به مواردی از نَذْر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - نَذَرْتُمْ‌ (آیه ۲۷۰ سوره بقره)

(وَ ما اَنْفَقْتُمْ مِنْ نَفَقَةٍ اَوْ نَذَرْتُمْ‌ مِنْ‌ نَذْرٍ فَاِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُهُ‌)
(و هر چيز را كه انفاق مى‌كنيد، يا نذر مى‌كنيد كه در راه خدا انفاق نماييد، خداوند از آن آگاه است.)


۲.۲ - بِالنَّذْرِ (آیه ۷ سوره انسان)

(یُوفُونَ‌ بِالنَّذْرِ وَ یَخافُونَ یَوْماً کانَ شَرُّهُ مُسْتَطِیراً)
(آن‌ها به نذر خود وفا مى‌كنند، و از روزى كه شرّ و عذابش گسترده است مى‌ترسند)


۲.۳ - نَذَرْتُ‌ (آیه ۳۵ سوره آل عمران)

(اِذْ قالَتِ امْرَاَتُ عِمْرانَ رَبِّ اِنِّی‌ نَذَرْتُ‌ لَکَ ما فِی بَطْنِی مُحَرَّراً)
(همسر «عمران» گفت: پروردگارا! آن‌چه را در رحم دارم، براى تو نذر كردم، كه «مُحَرَّر» باشد و آزاد براى خدمت خانه تو. از من بپذير، كه تو شنوا و دانايى.)
معنی آیه در «حرر» گذشت.
بعضی نذر را وعده مشروط گفته‌اند: «النَّذْرُ ما کان وعدا علی شرط»

۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۴۱.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۹۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۴۹۱.    
۴. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۹۷.    
۵. امام خمینی، سید روح الله، تحریر الوسیله، ج۲، ص۱۱۷.    
۶. بقره/سوره۲، آیه۲۷۰.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۶.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۶۰۸.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۳۹۶.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۳، ص۱۶۴.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۶۶۰.    
۱۲. انسان/سوره۷۶، آیه۷.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۹.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۲۰۲.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۲۶.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۱۶۰.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۱۶.    
۱۸. آل عمران/سوره۳، آیه۳۵.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۴.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۳، ص۲۶۶-۲۶۷.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۱۷۰.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۴۶.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۷۳۷.    
۲۴. زبیدی، مرتضی، تاج العروس، ج۷، ص۵۱۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نذر»، ج۷، ص۴۱.    






جعبه ابزار