• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نجو (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَجْو (به فتح نون و سکون جیم) و نَجات (به فتح نون و جیم) از واژگان نهج البلاغه به معنای خلاص شدن و نجات یافتن است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: نَجْوی (به فتح نون و سکون جیم) به معنای بیخ‌گوشی حرف زدن، سخن سرّی گفتن و نَجِّی (مثل فعیل، به فتح نون و کسر جیم) به معنای آنانکه با هم نجوی می‌کنند. مواردی از این واژه در نهج البلاغه آمده است.



نَجْو و نَجَات به معنای خلاص شدن و نجات یافتن آمده است.


امام علی (علیه‌السلام) چنانکه فرموده: «مَنْ لَمْ يُنْجِهِ الصَّبْرُ أَهْلَكَهُ الْجَزَعُ.» «آنکه صبر نجاتش ندهد، جزع و ناله هلاکش می‌کند.» (شرح‌های حکمت: )

۲.۱ - نجوی

نَجْوی به معنای بیخ‌گوشی حرف زدن، سخن سرّی گفتن: «ناجاه مناجاة: سارّه» درباره نجوی فرموده: «لِلْمُؤْمِنِ ثَلاَثُ سَاعَات: فَسَاعَةٌ يُنَاجِي فِيهَا رَبَّهُ، وَسَاعَةٌ يَرُمُّ مَعَاشَهُ، وَسَاعَةٌ يُخَلِّي بَيْنَ نَفْسِهِ وَبَيْنَ لَذَّتِهَا فِيَما يَحِلُّ وَيَجْمُلُ.» «براى مؤمن سه ساعت است ساعتى كه با پروردگارش راز و نیاز مى‌كند، و ساعتى كه در آن به معاش خود مى‌رسد، و ساعتى كه بين خود و لذت حلال و پسنديده خلوت مى‌كند...» (شرح‌های حکمت: )

۲.۲ - نجّی

نَجِّی: (مثل فعیل) به معنای آنانکه با هم نجوی می‌کنند، در واحد و جمع به کار می‌رود، چنانکه درباره مرگ فرموده: «فَكَأَنْ قَدْ أَتْاكُمْ بَغْتَةً فَأَسْكَتَ نَجِيَّكُمْ، وَفَرَّقَ نَدِيَّكُمْ» «گوئی که ناگهان آمده و نجوی کنندگان شما را خاموش کرده و مجلستان را پراکنده نموده است.» (شرح‌های خطبه: )


مواردی از واژه نجو در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۱۷.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۴۰۷.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۹۲.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۱۷، حکمت ۱۷۹.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۹۵، حکمت ۱۸۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۰۲، حکمت ۱۸۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۷۹، حکمت ۱۸۹.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۷۸.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۵۷۸.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۴۸۱.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۲۶۲.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۴۱۵.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷۵، حکمت ۳۸۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۲۴۷، حکمت ۳۹۰.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۵، حکمت ۳۹۰.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۳۸.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۳۸.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۲۰۲.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۷۸.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۳۸.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۶۵، خطبه ۲۲۹.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۲۵۱، خطبه ۲۲۵.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۵۲، خطبه ۲۳۰.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۵۱، خطبه ۲۳۰.    
۲۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۸۶.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۹۴.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۴۹۳.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۴۱۹.    
۲۹. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «نجو»، ج۲، ص۱۰۱۷.    






جعبه ابزار