• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نجد (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





نَجْد (به فتح نون و سکون جیم) از واژگان قرآن کریم به معنای بلندی و محل مرتفع که یک بار در قرآن به کار رفته است.



نَجْد (وَ هَدَیْناهُ‌ النَّجْدَیْنِ‌) (و او را به راه خير و شر هدايت كرديم) نَجْد به معنی بلندی و محل مرتفع است در مجمع البیان فرموده اصل نجد به معنی علوّ است و سرزمین نجد را از آن نجد گفته‌اند که نسبت به پستی تهامه مرتفع است و هر زمین مرتفع را نجد گویند و جمع آن‌ نُجُود است.
مراد از نجدین‌ در آیه راه خیر و شر و حق و باطل است که از لحاظ ظهور و آشکار بودن به دو مکان مرتفع تشبیه شده‌اند در اقرب الموارد آمده:
«نَجَدَ الامر نُجودا: وضح و استبان» یعنی ما انسان را به دو راه روشن خیر و شر هدایت کردیم مثل‌ (اِنَّا هَدَیْناهُ السَّبِیلَ اِمَّا شاکِراً وَ اِمَّا کَفُوراً): (ما راه را به او نشان داديم، خواه شاكر باشد و پذيرا گردد يا ناسپاس).
در نهج البلاغه خطبه ۱۵۲ درباره انسان با بصیرت فرموده: «وَ یَعْرِفُ غَوْرَهُ وَ نَجْدَهُ‌». پستی و بلندی خود را می‌داند یعنی به باطن و ظاهر کارش بینا است. این لفظ تنها یک بار در قرآن مجید آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۷، ص۱۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۷۹۱.    
۳. فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۱۴۸.    
۴. بلد/سوره۹۰، آیه۱۰.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۴.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۰، ص۳۶۰.    
۷. انسان/سوره۷۶، آیه۳.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۸.    
۹. امام علی (ع)، نهج‌البلاغه، ت دشتی، ص۱۴۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نجد»، ج۷، ص۱۴.    






جعبه ابزار