نتائج الافکار القدسیة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«نتائج الافکار القدسیة»، به زبان
عربی ، حواشی
علامه مصطفی عروسی است بر کتاب «
احکام الدلالة علی تحریر الرسالة »، تالیف
زکریا بن محمد انصاری که خود شرحی است بر کتاب «الرسالة القشیریة»، نوشته
عبد الکریم بن هوازن قشیری .
کتاب «الرسالة القشیریة»، در باره اعتقاد
صوفیه در مسائل
اصول و
عقاید ایشان در مسائل
توحید و ذکر مشایخ آنان و تفسیر الفاظ و اصطلاحات رایج میان آنان و پاره‌ای از مباحث عرفانی و اخلاقی، همچون
توبه ،
مجاهده ،
خلوت و
عزلت ،
تقوا ،
ورع ،
زهد و... است. جناب
زکریا بن محمد انصاری ، کتاب مزبور را به گونه مزجی شرح داده و نام آن را «احکام الدلالة علی تحریر الرسالة» نهاده است و جناب
مصطفی بن محمد عروسی ، در دورانی که در مجمعی از اهل
علم ، در مسجد جد خویش، حاج
احمد، مشهور به عریان، به مطالعه و بررسی
رساله قشیری و شرح آن مشغول بوده، آنچه را از باب امداد فتح مبین، به وی
الهام می‌شده، در حاشیه نسخه شرح رساله مزور، مکتوب می‌نموده است.
وی، پس از اتمام رساله یاد شده، به جمع آوری نوشته‌های خود پرداخته و آن را «نتائج الافکار القدسیة فی بیان معانی شرح الرسالة القشیریة» نامیده که حواشی وی با شرح مزبور، روی هم رفته، در چهار جلد گنجانده شده است. وی در هر مبحث، بخشی از کلام شارح را با عنوان «قوله...» ، به طور جداگانه ذکر کرده و سپس به فاصله یک خط تیره در زیر آن، همان بخش مذکور را در قالب چند بخش کوچک، با عنوان «قوله...» ، تشریح و تبیین نموده است.
«بسم الله الرحمن الرحیم
ای ابتدئ و الاسم مشتق من السمو و هو العلو و قیل من الوسم و هو العلامة و الله علم علی الذات الواجب الوجود.
و هو العلو؛ ای فهو من الاسماء المحذوفة الاعجاز کید و دم بنیت اوائلها علی السکون و ادخل علیها الهمزة الوصل لمتعذر النطق بالساکن.
(قوله: و قیل من الوسم و هو العلامة)؛ ای او من السیما، فوزنه علی الاول، افع و علی الثانی، اعل و علی الثالث، افل کما حکاه الشبراملسی و لا یخفی وجهه علی من عرف التصریف.
(قوله: و الله علم)؛ ای علم شخصی جزئی و ان کان لا یقال ذلک الا فی مقام التعلیم ادبا فی حقه تعالی. لا یقال اخذ الواجب الوجود فی مفهوم المسمی یصیره کلیا، لانا نقول هو لیس من جملة المسمی و انما هو لتعیینه و اعلم ان هذا الاسم الشریف هو نقطة دائرة جمیع الاسماء و الصفات، فانه الیه مرجعها، حیث هی کامنة فیه و بالتزاوج بینه و بین اسم الرحمن کان ما کان.
(قوله: الواجب الوجود)؛ ای الذی وجوده واجب ذاتی له؛ کیف لا و جمیع الاکوان و الوجودات الجائزة انما هی بمظهر الظهور الحق فیها بالعلم و الارادة و القدرة مع الاتقان و ذلک من حیث اظهارها ظهور دلالة، لا حلول؛ تعالی الله عن ذلک علوا کبیرا، فعرفت بذلک ذاته و اسماؤه و صفاته و...»
کتاب، توسط
شیخ عبد الوارث محمد علی ، تصحیح و تحقیق شده و آیات و احادیث آن تخریج گردیده است. وی در مقدمه، به معرفی مصنف و شارح و محشی و ذکر آثار هر کدام از آنها پرداخته است. در پایان هر جلد، فهرست محتویات آن ذکر شده است.
پاورقی‌ها به ذکر آدرس آیات و منابع روایات اختصاص یافته است.
نرم افزار عرفان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).
