• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نبوت (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


از اصول اعتقادی که در آیات قرآن به آن اشاره شده، «نبوت» است.


نبوّت از «نبأ» به معناى خبر داراى فايده بزرگ‌
[۱] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۷۸۸، «نبأ».    
و يا از «نَبْو» به معناى رفعت و بلندى است.
[۲] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۷۹۰، «نبی».    
نبوّت رابطه‌اى‌ است بين خداوند و بندگان خردمند خويش، به منظور رفع مشكلات و نابسامانيهاى مربوط به امور معاش و معاد انسانها. «نبى‌ء» (با همزه‌) از آن جهت است كه خبر دهنده به امورى است كه با آنها عقول پاك آرامش مى‌يابد و مى‌تواند به معناى اسم فاعلى‌ (خبر دهنده‌) و يا اسم مفعولى‌ (خبر گيرنده‌) باشد.
[۳] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۷۸۹، «نبأ».    
«نبىّ» در صورت‌ مشتقّ بودن از «نبو» به معناى صاحب مقام بلند و رفيع نسبت به ساير مردمان است.
[۴] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۷۹۰، «نبی».    

در اين عنوان آیاتی معرفی می‌شوند که درآن‌ها از واژه‌ «نبىّ» و بعضى آيات كه دلالت بر نبوّت مى‌كند، استفاده شده است.

در اصطلاح کلامی به ‌معنای آوردن پیام و رساندن احکام خدا به بندگانش و هدایت آنان به سوی حق‌تعالی است و در اصطلاح عرفانی به‌ معنای خبر دادن از حقایق الهی است. امام‌ خمینی نیز نبوت را به معنای آن می‌داند که خداوند فردی برای نشان‌ دادن راه سعادت و شقاوت به مردم، انتخاب کند.
[۵] خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۲۰۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
[۶] خمینی، روح‌الله، کشف الاسرار، ص۱۲۶، تهران، بی‌تا.

ایشان در اصطلاح عرفانی نبوت را دارای مراتب می‌داند و آن را اظهار و خبر دادن از مقام غیب در مرتبه واحدیت، برحسب استعدادهای مظاهر می‌داند، چنین نبوتی در واقع همان تعلیم حقیقی و انباء ذاتی است.
[۷] خمینی، روح‌الله، مصباح الهدایه، ص۳۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۶.    
امام‌ خمینی به ‌طور پراکنده به مباحث کلامی و فلسفی نبوت پرداخته است، اما موضوعات گوناگون نبوت را در آثار خود غالباً با رویکرد عرفانی مطرح کرده‌ است. ایشان لزوم بعث انبیاء را معلول لطف الهی به بندگان می‌شمارد تا بندگان زندگی حیوانی نداشته باشند و معاش و معادشان تامین شود.
[۸] خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۲۲۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
[۹] خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۲۳۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
[۱۰] خمینی، روح‌الله، انوار الهدایه، ج۲، ص۴۳۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    

ایشان حقیقت نبوت را دارای مراتبی می‌داند که هر کدام وظیفه خاصی برعهده دارند از این‌ رو نبوت را به لحاظ اختلاف عوالم و نشئات به پنج مرتبه تقسیم می‌کند:
۱- انباء و اخبار حضرت اسماء در مقام واحدیت
۲- انباء و اخبار در مرتبه اعیان ثابته
۳- انباء در مرتبه‌ حقیقت اطلاقی
۴- انباء در مرتبه‌ عالم عقل
۵- نبوت در مرتبه‌ عالم طبیعت یا نبوت تشریعی. این مرتبه تعلیم و بیان حکمت برای اهل دنیاست که محجوب از اسرار عالم غیب‌اند.
[۱۱] خمینی، روح‌الله، مصباح الهدایه، ص۳۸-۴۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۶.    

امام‌ خمینی در بیان حقیقت نبوت به دو مؤلفه اساسی آن، یعنی کشف حقایق در مرحله نخست و بسط آن در مرحله بعد اشاره کرده‌ است و قائل است که نبوت امر مجعول و منصب اعتباری نیست، بلکه این منصب به عین ثابت آن نبی، قائم است.
[۱۲] خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۱۰، ص۱۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.


اهداف نبوت (قرآن)، ایمان به نبوت (قرآن)، تاریخ نبوت (قرآن)، تداوم نبوت (قرآن)، تفاوت نبوت با رسالت (قرآن)، تکذیب نبوت (قرآن)، تنزیه برخورداران از مقام نبوت (قرآن)، ختم نبوت (قرآن)، دلایل نبوت (قرآن)، شرایط نبوت (قرآن)، مدعیان نبوت (قرآن)، مشرکان و نبوت (قرآن)، مقام نبوت (قرآن)، منشأ نبوت (قرآن)، نبوت آدم (قرآن)، نبوت آل ابراهیم (قرآن)، نبوت آل عمران (قرآن)، نبوت ابراهیم (قرآن)، نبوت ادریس (قرآن)، نبوت اسباط (قرآن)، نبوت اسحاق (قرآن)، نبوت اسماعیل (قرآن)، نبوت اسماعیل صادق الوعد (قرآن)، نبوت اشموئیل (قرآن)، نبوت الیاس (قرآن)، نبوت الیسع (قرآن)، نبوت ایوب (قرآن)، نبوت برادران انبیاء (قرآن)، نبوت پدران انبیاء (قرآن)، نبوت خضر (قرآن)، نبوت داود (قرآن)، نبوت در امت‌ها (قرآن)، نبوت در بنی‌اسرائیل (قرآن)، نبوت در عرب (قرآن)، نبوت در کودکی (قرآن)، نبوت ذاالکفل (قرآن)، نبوت زکریا (قرآن)، نبوت سلیمان (قرآن)، نبوت شعیب (قرآن)، نبوت صالح (قرآن)، نبوت عیسی (قرآن)، نبوت فرزندان انبیاء (قرآن)، نبوت لوط (قرآن)، نبوت محمد (قرآن)، نبوت موسی (قرآن)، نبوت نسل ابراهیم (قرآن)، نبوت نسل نوح (قرآن)، نبوت نوح (قرآن)، نبوت و امامت (قرآن)، نبوت هارون (قرآن)، نبوت هود (قرآن)، نبوت یحیی (قرآن)، نبوت یعقوب (قرآن)، نبوت یوسف (قرآن)، نبوت یونس (قرآن)، نعمت نبوت (قرآن)، وراثت نبوت (قرآن).

۱. ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۷۸۸، «نبأ».    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۷۹۰، «نبی».    
۳. ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۷۸۹، «نبأ».    
۴. ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۷۹۰، «نبی».    
۵. ↑ خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۲۰۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۶. ↑ خمینی، روح‌الله، کشف الاسرار، ص۱۲۶، تهران، بی‌تا.
۷. ↑ خمینی، روح‌الله، مصباح الهدایه، ص۳۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۶.    
۸. ↑ خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۲۲۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۹. ↑ خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۲۳۷، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۱۰. ↑ خمینی، روح‌الله، انوار الهدایه، ج۲، ص۴۳۸، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
۱۱. ↑ خمینی، روح‌الله، مصباح الهدایه، ص۳۸-۴۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۶.    
۱۲. ↑ خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۱۰، ص۱۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.


• مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۰، ص۳۵۸، برگرفته از مقاله «نبوت».    
• دانشنامه امام خمینی    ، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    ، ۱۴۰۰ شمسی.


رده‌های این صفحه : دیدگاه های کلامی امام خمینی | موضوعات قرآنی | نبوت
جعبه ابزار