• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ناهیان از منکر (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حاکمان الهی، پیامبرانی مانند حضرت شعیب و حضرت صالح علیهماالسلام، علمای اهل کتاب و علمای بنی‌اسرائیل، لقمان حکیم و حضرت محمد صلى‌الله‌عليه‌و‌آله در قرآن کریم به عنوان ناهیان از منکر معرفی شده‌اند.



حاكمان معتقد به ربوبیّت الهی، وظيفه‌دار اقامه فريضه نهی از منکر:
الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيراً وَ لَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ‌ ... وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ ...
جمله «الّذين ان مكنّاهم ...» به اين معنا است كه مؤمنان‌با اين وصف اگر قدرت داشته باشند بر گزينش چگونگى زندگی در دنیا بدون هيچ مانعى مجتمع صالحى تشكيل مى‌دهند كه در آن فرايض نماز و زکات و نهى از منكر برپا مى‌شود و اين همان تشكيل حکومت اسلامی است كه از وظايف آن اقامه فريضه نهى از منكر است.


شعیب علیه‌السلام، نهى‌كننده از منكر، در ميان اهل مدین:
قالُوا يا شُعَيْبُ أَ صَلاتُكَ تَأْمُرُكَ أَنْ نَتْرُكَ ما يَعْبُدُ آباؤُنا أَوْ أَنْ نَفْعَلَ فِي أَمْوالِنا ما نَشؤُا .... وَ ما أُرِيدُ أَنْ أُخالِفَكُمْ إِلى‌ ما أَنْهاكُمْ عَنْهُ إِنْ أُرِيدُ إِلَّا الْإِصْلاحَ مَا اسْتَطَعْتُ‌ ....


صالح علیه السلام، نهى‌كننده قوم خويش از منكر شرک:
قالُوا يا صالِحُ قَدْ كُنْتَ فِينا مَرْجُوًّا قَبْلَ هذا أَ تَنْهانا أَنْ نَعْبُدَ ما يَعْبُدُ آباؤُنا ....


عالمان نهى‌كننده از منكر، در ميان اهل‌کتاب:
لَيْسُوا سَواءً مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ أُمَّةٌ قائِمَةٌ ... يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ‌ ... وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ ....


فرزانگان بنی‌اسرائیل، نهى‌كننده قارون از منکرات:
إِنَّ قارُونَ كانَ مِنْ قَوْمِ مُوسى‌ ... إِذْ قالَ لَهُ قَوْمُهُ لا تَفْرَحْ‌ .... وَ لا تَبْغِ الْفَسادَ فِي الْأَرْضِ‌ ... وَ قالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَيْلَكُمْ ثَوابُ اللَّهِ خَيْرٌ ....


توصيه لقمان به فرزند خود، براى اقامه فریضه نهى از منكر:
يا بُنَيَ‌ ... وَ انْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ ....


نهى از منكر، از نشانه‌هاى پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در تورات و انجیل:
۱. ... النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراةِ وَ الْإِنْجِيلِ‌ ... وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ ....
۲. ... وَ ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا ....


نهى از منكر موعظه‌گران بنى‌اسرائيل، از متجاوزان حكم روز شنبه:
وَ سْئَلْهُمْ عَنِ الْقَرْيَةِ الَّتِي كانَتْ حاضِرَةَ الْبَحْرِ إِذْ يَعْدُونَ فِي السَّبْتِ إِذْ تَأْتِيهِمْ حِيتانُهُمْ يَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعاً وَ يَوْمَ لا يَسْبِتُونَ لا تَأْتِيهِمْ كَذلِكَ نَبْلُوهُمْ بِما كانُوا يَفْسُقُونَ‌ وَ إِذْ قالَتْ أُمَّةٌ مِنْهُمْ لِمَ تَعِظُونَ قَوْماً اللَّهُ مُهْلِكُهُمْ أَوْ مُعَذِّبُهُمْ عَذاباً شَدِيداً قالُوا مَعْذِرَةً إِلى‌ رَبِّكُمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ‌ فَلَمَّا نَسُوا ما ذُكِّرُوا بِهِ أَنْجَيْنَا الَّذِينَ يَنْهَوْنَ عَنِ السُّوءِ وَ أَخَذْنَا الَّذِينَ ظَلَمُوا بِعَذابٍ بَئِيسٍ بِما كانُوا يَفْسُقُونَ.


••• مؤمنان، نهى‌كننده منكرات:
۱. وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ‌ ... وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ ....
۲. ... وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ ... وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ.
۳. إِنَّ اللَّهَ يُدافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ‌ ... الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ‌ ... وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ ....

••• مؤمنان مهاجر، نهى‌كننده از منكر:
الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ‌ ... الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ‌ ... وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ ....


۱. حج/سوره۲۲، آیه۴۰.    
۲. حج/سوره۲۲، آیه۴۱.    
۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۴، ص ۳۸۶.    
۴. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۴، ص ۳۸۶.    
۵. هود/سوره۱۱، آیه۸۷.    
۶. هود/سوره۱۱، آیه۸۸.    
۷. هود/سوره۱۱، آیه۶۲.    
۸. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۱۳.    
۹. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۱۴.    
۱۰. قصص/سوره۲۸، آیه۷۶.    
۱۱. قصص/سوره۲۸، آیه۷۷.    
۱۲. قصص/سوره۲۸، آیه۸۰.    
۱۳. لقمان/سوره۳۱، آیه۱۷.    
۱۴. اعراف/سوره۷، آیه۱۵۷.    
۱۵. حشر/سوره۵۹، آیه۷.    
۱۶. اعراف/سوره۷، آیات۱۶۳-۱۶۵.    
۱۷. توبه/سوره۹، آیه۷۱.    
۱۸. توبه/سوره۹، آیه۱۱۲.    
۱۹. حج/سوره۲۲، آیه۳۸.    
۲۰. حج/سوره۲۲، آیه۴۰.    
۲۱. حج/سوره۲۲، آیه۴۱.    
۲۲. حج/سوره۲۲، آیه۴۰.    
۲۳. حج/سوره۲۲، آیه۴۱.    



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۵۹۰، برگرفته از مقاله «ناهیان از منکر».    






جعبه ابزار