• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ناقه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





ناقَه (به فتح قاف) از واژگان نهج البلاغه به معنای شتر ماده است.
جمل به معنای شتر نر و ابل به معنای مطلق شتر است.
این کلمه دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



ناقَه: به معنای شتر ماده است.
جمل به معنای شتر نر و ابل به معنای مطلق شتر است.


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۲۰۱

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) درباره كار نيک و بد و رضاى ديگران نسبت به آن‌ها فرموده: «وَ إِنَّما عَقَرَ ناقَةَ ثَمُودَ رَجُلٌ واحِدٌ فَعَمَّهُمُ اللهُ تَعَالَى بالْعَذَابِ لَمَّا عَمُّوهُ بالرِّضَى، فَقَالَ سُبْحَانَهُ: فَعَقَرُوهَا فَأَصْبَحُوا نَادِمِينَ » «ناقه صالح را فقط یک نفر کشت، خداوند عذاب را براى آن‌ها عمومى كرد، چون به كشتن آن عموما راضى شدند.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - نامه ۲۵

حضرت درباره شتران زكاة به عاملان زكات نوشت: «فَإِذَا أَخَذَها أَمِینُکَ فَأَوْعِزْ إِلَیْهِ أَلاَّ یَحُولَ بَیْنَ ناقَهٍ وَ بَیْنَ فَصِیلِها» «اى عامل صدقات، چون نماينده تو شتران زكاة را از مردم گرفت به او بگو: ميان ناقه و بچّه‌اش جدایى نياندازد.» (شرح‌های نامه: )


این کلمه دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۰۸۰.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۲۴۲.    
۳. الشعراء/سوره۲۶، آیه۱۵۷.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۰۷، خطبه ۲۰۱.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۰۷، خطبه ۱۹۶.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۹، خطبه ۲۰۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۷، خطبه ۲۰۱.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۵۵.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۵۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۲۶.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۳۸۷.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۲۶۱.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۱۲، نامه۲۵.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۹، نامه۲۵.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۸۱، نامه۲۵.    
۱۶. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۹۷، نامه۲۵.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۱.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۷۱۵.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۳۲۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۲.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۵۶.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۰۷، خطبه ۲۰۱.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۱۲، نامه۲۵.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه،برگرفته از مقاله «ناقه»، ج۲، ص۱۰۸۰.    






جعبه ابزار