• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مُهْل‌ (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: مُهْل (لغات‌قرآن).
دیگر کاربردها: مهل (ابهام‌زدایی).


مُهْل‌ (به ضم میم و سکون هاء) از واژگان قرآن کریم به معنای ته مانده روغن است. اين لفظ سه بار بيش‌تر در قرآن نيامده است.



مُهْل‌ را ته مانده روغن زيتون، آهن و مس مذاب و غيره گفته‌اند. مُهْل به گفته بسيارى از مفسران و ارباب لغت، فلز مذاب و گداخته است و به گفته بعضى ديگر هم چون راغب در مفردات، به معنى تفاله و دُردىّ ته‌نشين شده روغن است، كه چيزى است بسيار نامطلوب، ولى معنى اول مناسب‌تر به نظر مى‌رسد.


(وَ إِنْ يَسْتَغِيثُوا يُغاثُوا بِماءٍ كَالْمُهْلِ‌ يَشْوِي الْوُجُوهَ‌) (و اگر تقاضاى آب كنند، آبى براى آنان مى‌آورند كه هم چون فلز گداخته صورت‌ها را بريان مى‌كند.)
(إِنَّ شَجَرَةَ الزَّقُّومِ) (طَعامُ الْأَثِيمِ) (كَالْمُهْلِ‌ يَغْلِي فِي الْبُطُونِ‌) (به يقين درخت زقّوم، غذاى گنهكاران است،همانند فلز گداخته در شكم‌ها مى‌جوشد.)
(يَوْمَ تَكُونُ السَّماءُ كَالْمُهْلِ‌) (همان روزى كه آسمان هم چون فلز گداخته مى‌شود.)
ظاهراً مراد از آن در آيات، فلزّ مذاب است؛ یعنی: روزى كه آسمان هم چون مس گداخته شود.


اين لفظ سه بار بيش‌تر در قرآن مجيد نيامده است.


۱. قرشی بنایی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۳۰۱.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، تفسیر مجمع البحرین، ت حسینی، ج۵، ص۴۷۶.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۷۸۱.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۱، ص۲۱۷.    
۵. کهف/سوره۱۸، آیه۲۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۹۷.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۳۰۴.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۲۲۶.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۳۳۸.    
۱۰. طبرسی، قضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۵۳.    
۱۱. دخان/سوره۴۴، آیات۴۳-۴۵.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ج۱، ص۴۹۸.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۱۴۸.    
۱۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۲۲۶.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۱۱۳.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۳۱۸.    
۱۷. معارج/سوره۷۰، آیه۸.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۶۸.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۹.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۱۰.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۱۲۰.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۳۰۲.    
۲۳. کهف/سوره۱۸، آیه۲۹.    
۲۴. دخان/سوره۴۴، آیه۴۵.    
۲۵. معارج/سوره۷۰، آیه۸.    



قرشی بنایی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «مهل»، ج۶، ص۳۰۱.    






جعبه ابزار