مُسَوَّمَه (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُسَوَّمَه:(الْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ) «مُسَوَّمَه» از مادّه
«تَسْويم» «
سَوْم»
در اصل، به معناى «نشاندار» است و نشان داشتن آن در
سوره آل عمران، يا به خاطر برازندگى اندام و مشخص بودن چهره و يا به خاطر تعليم و تربيت آن‌ها و آمادگى براى سوارى در ميدان جنگ است.
اين واژه در
سوره ذاریات نيز به همان معناست، اما در اين كه چگونه آن‌ها نشاندار بودند؟ در ميان
مفسران گفتگو است. بعضى گفته‌اند: آن‌ها شكل مخصوص داشته كه نشان مى‌داده سنگ معمولى نيست، بلكه وسيله عذاب است. و جمعى گفته‌اند: هر كدام علامتى داشته، و براى فرد معين و نقطه خاصى نشانه‌گيرى شده بود، تا مردم بدانند كه مجازات‌هاى
خداوند آن چنان حساب شده است كه حتى معلوم است كدام فرد مجرم، با كدام سنگ بايد نابود شود.
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با مُسَوَّمَه:
(زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاء وَ الْبَنِينَ وَ الْقَنَاطِيرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَ الأَنْعَامِ وَ الْحَرْثِ ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ اللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآبِ) (محبّت امور مادى، از قبيل زنان و فرزندان و اموال فراوان از طلا و نقره و اسب‌هاى ممتاز و چهارپايان و زراعت، در نظر مردم جلوه داده شده است؛ تا در پرتو آن، آزمايش و تربيت شوند؛ ولى اينها وسايل گذران زندگى دنيا است وهدف نهايى نمى‌باشد؛ و سرانجام نيک و زندگى والا و جاويدان، نزد خداست.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه خيل به معناى اسبان است، و كلمه مسومه كه از ماده سين ، و واو ، ميم گرفته شده، به معناى چريدن حيوان است، گفته مى‌شود: سامت الإبل يعنى شتر براه افتاده تا برود و در صحرا بچرد، و اين گونه حيوانات را كه علف از خانه نمى‌خواهند سائمه مى‌گويند، ممكن هم هست بگویيم از باب سمت الإبل فى المرعى باشد، يعنى شتر را در چراگاه داغ زد، و نشانه كرد.
در نتيجه خيل مسومة يا به معناى اسبانى است كه آزادانه در مرتع مى‌چرند، و يا اسبان داغدار و نشاندار است. و كلمه
انعام جمع كلمه
نعم به فتحه نون و عين است، كه به معناى شتر و گاو و گوسفند است، به خلاف كلمه بهائم كه هم نامبرده‌ها را شامل مى‌شود، و هم غير آن‌ها را.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(مُسَوَّمَةً عِنْدَ رَبِّكَ لِلْمُسْرِفِينَ) (تا بارانى از گِل‌هاى متحجّر بر آن‌ها بفرستيم؛ كه از ناحيه
پروردگارت براى
اسرافکاران نشان گذاشته شده است.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: مسومة در حالى كه آن سنگ‌ها، نزد پروردگارت نشان دارند، و براى نابود كردن همان قوم نشان‌گذارى شده‌اند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مُسَوَّمَه»، ص۵۲۸.
