مَوْلی (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَوْلی (موالی): (مَوْلیً عَن مَّوْلیً)«مَوْلی» از مادّه
«ولاء» در اصل به معنای ارتباط دو چیز با یکدیگر است، به طوری که بیگانه‌ای در میان نباشد، و برای آن مصداق‌های زیادی است که در کتب لغت به عنوان معانی مختلف این واژه آمده، که همه آنها در ریشه و معنای اصلی آن مشترک‌اند.
برای «
مولی» معانی زیادی در لغت ذکر شده که بعضی آنها را بالغ بر بیست و هفت معنا می‌دانند: ۱-
ربّ ۲-
عمو ۳- عموزاده ۴-
پسر ۵- خواهرزاده ۶- آزادکننده ۷- آزاد شده ۸-
بنده ۹-
مالک ۱۰- تابع ۱۱- کسی که مورد
نعمت قرار گرفته ۱۲-
شریک ۱۳- هم‌پیمان ۱۴-
دوست ۱۵-
همسایه ۱۶-
میهمان ۱۷- داماد ۱۸- نزدیکان ۱۹- نعمت‌بخش ۲۰- از دست رفته ۲۱-
سرپرست ۲۲- کسی که سزاوارتر است ۲۳- آقا ۲۴- دوست‌دار ۲۵- یاری‌کننده ۲۶- متصرّف ۲۷-
متولّی.
(یَوۡمَ لَا یُغۡنِی مَوۡلًی عَن مَّوۡلٗی شَیۡـٔٗا وَ لَا هُمۡ یُنصَرُونَ) (روزى كه هيچ دوستى كمترين كمكى به دوستش نمى‌كند، و از هيچ سو يارى نمى‌شوند).
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه
مولى به معناى كسى است كه حق دارد در امور ديگرى
تصرف كند، و هم به آن كسى كه وى نسبت به او
ولایت دارد اطلاق مى‌شود، و كلمه
مولى ى اولى در
آيه شريفه به معناى اول و دومى به معناى دوم است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مَوْلی»، ص۵۶۴.
