مَرَض (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَرَض:
(فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ) مَرَض: بر وزن قفس، به معنى «ناخوشى و بيمارى» است.
خواه اختلال در
مزاج باشد (بيمارى
جسمى) و خواه اختلال در روح (بيمارى روانى) است.
اين‌كه
آیه درباره
منافقان مى‌گويد:
(فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ)
«در دل‌هاى آن‌ها يک نوع بيمارى است»
مراد بيمارى
جسمى نيست، بلكه يک نوع تضاد و دوگانگى بين
جسم و روح است.
اين ناهماهنگى و دوگانگى
جسم و روح درد تازه و بيمارى اضافى است كه حاكم بر وجود
انسان مى‌شود.
چرا كه انسان سالم يک چهره بيشتر ندارد، هماهنگى كامل در ميان
جسم و روح او حكمفرماست.
ظاهر و باطن او مكمل يكديگرند و اگر
مؤمن باشد، تمام وجود او فرياد
ایمان مى‌كشد و اگر منحرف شود، ظاهر و باطن او نشان‌دهنده انحراف اوست.
به موردی از کاربرد
مَرَض در
قرآن، اشاره می‌شود:
(فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَهُمُ اللّهُ مَرَضًا وَ لَهُم عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ) (در دل‌هاى آنان يک نوع بيمارى است؛
خداوند بر بيمارى آنان افزوده و به خاطر دروغ‌هايى كه مى‌گفتند،
عذاب دردناكى در انتظار آن‌هاست.)
شیخ طبرسی در
مجمع البیان می‌فرماید: در دل‌هايشان بيمارى است. (روحشان بيمار است). مقصود از اين مرض بيمارى شک و ترديد است زيرا همان‌طور كه مرض و بيمارى بدن را از حدّ اعتدال و صحت بيرون می‌آورد شک و ترديد هم كه خود آفت قلب است آن را از حال صحت و اعتدال خارج مى‌سازند.
بعضى گفته‌اند اصل مرض «فتور» و سستى است و بيمارى تن سستى اعضاء است و بيمارى قلب (روح) سستى آن است از خدا.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مَرَض»، ج۴، ص۲۸۰.
