مَحارِیب (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَحارِيب: (يَشآءُ مِنْ مَّحاريبَ) «مَحارِيب» جمع
«محراب» در
لغت به معناى «عبادتگاه» يا «قصر و ساختمان بزرگى» است،
كه به منظور معبد ساخته مى‌شود. گاهى، نيز به قسمت صدر مجلس، يا صدر مسجد، و معبد، نيز اطلاق مى‌شود، آنچه امروز به آن
محراب مى‌گويند: همان محل امام جماعت است، و در حقيقت تعبير و معناى تازه‌اى است كه از ريشه اصلى گرفته شده است.
به هر حال، از آن‌جا كه اين واژه از مادّه
«حرب» به معناى جنگ است، علت نام‌گذارى معابد به
«محراب» را اين دانسته‌اند كه: محل
محاربه و جنگ با
شیطان و هواى نفس است. و يا از
«حرب» به معناى لباسى است كه در ميدان جنگ از تن دشمن گرفته مى‌شود، چرا كه انسان در معبد بايد پوشش افكار دنيوى و پراكندگى خاطر را از خود بر گيرد.
(يَعْمَلُونَ لَهُ مَا يَشَاءُ مِن مَّحَارِيبَ وَ تَمَاثِيلَ وَ جِفَانٍ كَالْجَوَابِ وَ قُدُورٍ رَّاسِيَاتٍ اعْمَلُوا آلَ دَاوُودَ شُكْرًا وَ قَلِيلٌ مِّنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ) (آن‌ها هر چه
سلیمان مى‌خواست برايش مى‌ساختند: معبدها، تمثال‌ها، ظروف بزرگ غذا به اندازه حوض‌ها، و ديگ‌هاى ثابت كه از بزرگى قابل حمل و نقل نبود؛ و به آنان گفتيم: اى خاندان
داود! شكر اين همه نعمت را به جا آوريد؛ ولى عدّه كمى از بندگان من شكرگزارند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه
محاريب جمع
محراب است، كه به معناى نمازگاه و محل عبادت است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مَحارِیب»، ص۵۰۶.
