موسوعة تاریخ العراق بین احتلالین جلد سوم (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب موسوعة تاريخ العراق بين احتلالين نوشته عباس عزّاوى محامى (متوفاى ۱۳۵۰)، پژوهشى است درباره حوادث و وقايع سياسى
عراق از زمان اشغال آن از سوى
مغولان تا پايان حاكميّت عثمانى‌ها و اشغال آن توسط
انگلیس.
![موسوعة تاریخ العراق بین احتلالین ج 1]()
اين کتاب بر اساس اسناد و مدارک معتبر، حوادث را به صورت سال‌شمار و نيز بر اساس حكومت‌ها و حاكمان از سال ۶۵۶ تا ۱۳۳۵ هجرى بيان داشته است. اين اثر با سیاقی نو و بر اساس سنّت تاريخ‌نگارى با شيوه سال‌شمار، به بیان رويدادهاى مهم و وفيّات بزرگان پرداخته است. با اين تفاوت كه، از تحليل و تفصيل برخوردار است. نويسنده به مناسبت، وضعيّت عراق و شهرهاى آن را از حيث جغرافيايى، فرهنگى و اقتصادى بررسى كرده و با معرفى حاكمان و اميران آن، روابط سياسى عراق با ديگر كشورها و نيز خسارت‌هاى مالى و انسانى كه بر اساس اين اشغال‌گرى‌ها بر عراق تحميل شده، تبيين كرده است. اين پژوهش در هشت مجلّد، به ترتيب ذيل نگارش يافته است:
مجلد اوّل:
حکومت مغول (۶۵۶-۷۳۸ قمرى) (۱۲۵۸-۱۳۳۸ ميلادى)؛
مجلد دوّم:
حکومت حلایریان (۷۳۸-۸۱۴ قمرى) (۱۳۳۸-۱۴۱۱ ميلادى)؛
مجلد سوم: دوران
حکومت ترکمانان،
قراقویونلو و
آق‌قویونلو (۸۱۴-۹۴۱ قمرى) (۱۴۱۱-۱۵۳۴ ميلادى)؛
مجلد چهارم: دوره اوّل
حکومت عثمانی (۹۴۱-۱۰۴۹ قمرى) (۱۵۳۴-۱۶۳۹ ميلادى)؛
مجلد پنجم: دوره دوم حكومت عثمانى (۱۰۴۹-۱۱۶۳ قمرى) (۱۵۳۴-۱۶۳۹ ميلادى)؛
مجلد ششم: دوره
حکومت ممالیک (۱۱۶۳-۱۲۴۷ قمرى) (۱۷۵۰-۱۸۳۱ ميلادى)؛
مجلد هفتم: دوره سوم حكومت عثمانى (۱۲۴۷-۱۲۸۹ قمرى) (۱۸۳۱-۱۸۷۲ ميلادى)؛
مجلد هشتم: پايان حكومت عثمانى (۱۲۹۸-۱۳۳۵ قمرى) (۱۸۷۲-۱۹۱۷ ميلادى).
جلد سوم این مجموعه، حوادث سال‌های ۸۱۴- ۹۴۱ قمری (۱۴۱۱- ۱۵۳۴ میلادی)
عراق را بیان نموده و به رویدادهای دوران حکومت
ترکمانان،
قراقویونلو و
آق قویونلو اختصاص داده شده است. این جلد نیز با مقدمه و نقد و بررسی منابع آغاز می‌گردد و با این مباحث پی گیری می‌شود.
سلسله قراقویونلو یا «بارانی»، عمادالدین تیمی از رهبران
حروفیه، شرح حال قرایوسف، انقراض جلایریان، وفات امیر اسکندر قراقوینلو در سال ۸۴۱، ظهور
مشعشعیان و عقاید آنها،
صوفیان وفاعیه، در عراق، پیر برداق قراقویونلو، حسن علی و انقراض قراقوینلوها، آق قوینلوها یا «بایندریان» (سلطان خلیل، سلطان یعقوب و...)،
صفویان،
طریقت صفویه،
شاه اسماعیل، فتح بغداد توسط سلطان سلیمان قانونی، قبایل ترکمان در عراق، حکومت همجوار با ترکمانان (قادریه، قرامان، آل مشعشع، ممالیک مصر) و خاتمه.
در پایان کتاب، فهرست‌های
اعلام، اقوام، قبائل و فرق، اماکن و آثار، کتب، الفاظ غریبه و فهرست تصاویر به ترتیب حروف الفباء درج شده است. در پایان فهرست مطالب آمده است.
پاورقی‌ها مربوط به آدرسی که مطالب متن از آنجا نقل شده است، می‌باشد. و در مواردی شرح حال و تراجم افراد می‌باشد.
ویکی نور، برگرفته از مقاله «موسوعة تاریخ العراق بین احتلالین جلد ۳»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۸/۲.
