• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مهدی عباسی (مقاله‌دوم)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: مهدی عباسی.

ابوعبدالله محمد بن عبدالله مهدی (۱۲۷-۱۶۹ق)، معروف به المهدی بالله‌ عباسی، سومین خلیفه از خلفای عباسی بعد از پدرش منصور دوانیقی بود. وی در سال ۱۵۸ق به خلافت رسید و به مدت ده سال و ۴۵ روز بر مسند خلافت نشست.



ابوعبدالله محمد بن عبدالله بن محمد بن علی عباسی المهدی بالله‌ هاشمی، در سال ۱۲۱ق در حُمیمه، از توابع عمّان در اطراف شام متولد شد و برخی ولادت او را در شهر ایذه، ایذج شهری بین خوزستان و اصفهان از توابع اهواز در سال ۱۲۷ق دانسته‌اند. او از افرادی چون مبارک بن فضاله و پدر خود عبدالله بن محمد روایت نقل کرده و افرادی چون یحیی بن حمزه و جعفر بن سلیمان ضبعی از او روایت نقل کرده‌اند.


وی در سال ۱۵۸ق بعد از پدرش منصور (خلافت ۱۳۶-۱۵۸ق) به خلافت رسید و به مدت ده سال و ۴۵ روز بر مسند خلافت نشست. گویند که ابتدا با استقبال گرم عموم مردم روبه‌رو شد و با اعلان فرمان عفو عمومی، تمامِ زندانیان سیاسی را آزاد کرد و به قتل و شکنجه و آزار مردم خاتمه داد و تمام اموال منقول و غیرمنقول را که در زمان پدرش مصادره شده بود، به صاحبان آنها برگردانید. ولی پس از یک سال، تغییر روش داد و بساط عیش و خوش گذرانی و سخت‌گیری با مردم به‌ویژه علویان را شروع نمود
[۱۰] پیشوائی، مهدی، سیره پیشوایان، ص۴۱۶.
و در حرمت شراب با امام موسی کاظم (علیه‌السّلام) به مناظره پرداخت و مدتی آن امام همام را زندانی نمود و پس از مدتی با دیدن خوابی امام را آزاد کرد. از او اشعاری باقی مانده است.
[۱۳] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۸۴.



سرانجام در ماه محرم سال ۱۶۹ق بر اثر واژگون شدن از اسب در حال شکار یا بنا بر قولی، بر اثر مسمومیت در ماسبدان درگذشت و پسرش‌ هارون بر او نماز گزارد.
[۱۸] جهشیاری، محمد بن عبدوس، الوزراء و الکتّاب، ص۱۴۱.
[۱۹] جهشیاری، محمد بن عبدوس، الوزراء و الکتّاب، ص۱۶۶.



۱. عصفری، خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفه، ص۳۵۷.    
۲. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۲، ص۳۰۷.    
۳. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۱، ص۲۸۸.    
۴. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۳، ص۹.    
۵. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۳، ص۲۴۴.    
۶. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۷، ص۴۰۰.    
۷. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۴، ص۲۷۵.    
۸. عصفری، خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفه، ص۳۵۷.    
۹. یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۳۹۴.    
۱۰. پیشوائی، مهدی، سیره پیشوایان، ص۴۱۶.
۱۱. شیخ کلینی، الکافی، ج۶، ص۴۰۶.    
۱۲. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۳۰۸.    
۱۳. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۸۴.
۱۴. یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۰۱.    
۱۵. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۶، ص۲۲۱.    
۱۶. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۰، ص۴۴۵.    
۱۷. بغدادی، محمد بن حبیب، کتاب المحبر، ص۳۶.    
۱۸. جهشیاری، محمد بن عبدوس، الوزراء و الکتّاب، ص۱۴۱.
۱۹. جهشیاری، محمد بن عبدوس، الوزراء و الکتّاب، ص۱۶۶.
۲۰. عباسی، عبدالله بن معتز، طبقات الشعراء، ص۲۳.    
۲۱. ابن عبد ربه‌ اندلسی، احمد بن محمد، العقد الفرید، ج۲، ص۲۹۰.    
۲۲. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، ص۳۷۲.    



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۴۳-۷۴۴، برگرفته از مقاله «محمد مهدی».






جعبه ابزار