مفسران طبقه ششم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مفسران طبقه ششم به طبقه ششم مفسران نزد
شیعه و
اهل سنت اطلاق می‌شود.
طبقه ششم مفسران شیعه عموما از دانشمندان مختلف و صاحبنظران و
اهل تحقیق هستند و مجموعه‌ای از بهترین آثار تفسیری را پدید آورده‌اند که تا امروز مرجع و منبع اصلی تفسیر شمرده می‌شوند. این مفسران عبارتند از:
۱. علی بن حسین بن موسی موسوی بغدادی، معروف به
سید مرتضی و علم الهدی (م ۴۳۶ ق) صاحب کتاب المحکم و المتشابه؛
۲. ابوالحسن محمد بن حسین بن موسی موسوی بغدادی (م ۴۰۶ ق) برادر سید مرتضی، معروف به
سید رضی ، مؤلف کتاب حقائق التاویل فی متشابه التنزیل؛
۳. شیخ ابوجعفر محمد بن حسن طوسی، معروف به
شیخ طوسی (م ۴۶۰ق) مؤلف تفسیر التبیان فی تفسیز القرآن (تفسیر التبیان)؛
۴. شیخ ابوالفتوح جمال الدین حسین رازی شیعی (م پس از ۵۸۵ ق)، صاحب
تفسیر روض الجنان و روح الجنان؛
۵. امین الدین ابوعلی
فضل بن حسن طبرسی (م ۵۴۸ ق)، صاحب تفسیر مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛
۶.
شیخ معزالدین سمان ، مؤلف کتاب البستان فی تفسیر القرآن؛
۷. ابوالحسن سعید بن هبة الله، معروف به
قطب الدین راوندی (م ۵۷۳ ق)، نویسنده کتاب خلاصة التفاسیر.
اما طبقه ششم مفسران
اهل سنت بنا بر تقسیم بندی
علامه طباطبایی رحمة‌الله‌علیه در کتاب قرآن در
اسلام ، مفسرانی هستند که پس از پیدا شدن علوم مختلف و رونق آن علوم بین مسلمانان، پدید آمدند و متخصصان هر
علم از راه فن مخصوص خود به تفسیر قرآن پرداختند؛ علمای نحوی از راه نحو (مانند زجاج، واحدی و ابوحیان)، علمای بیان از راه
بلاغت و
فصاحت (مانند زمخشری در
الکشاف )، متکلم از راه کلام (مانند
فخررازی در مفاتیح الغیب)، عارف از راه عرفان (مانند ابن عربی)، اخباری از راه نقل اخبار (مانند ثعلبی در تفسیر خود)، فقیه از راه
فقه (مانند قرطبی در تفسیر خود) و جمعی نیز تفاسیر مختلط از علوم متفرقه نوشتند؛ مانند:
تفسیر روح البیان و
تفسیر روح المعانی .
خدمت این
طبقه به عالم تفسیر این بود که فن تفسیر را از حالت جمود و رکود در طبقات پنجگانه قبلی(
اهل سنت) بیرون آوردند و وارد مرحله بحث و نظر کردند؛ گرچه در اغلب بحث‌های تفسیری این طبقه، نظریات علمی به قرآن تحمیل شده است و خود
آیات قرآنی از مضامین خودشان استنطاق نشده‌اند.
فرهنگ‌نامه علوم قرآن، برگرفته از مقاله«مفسران طبقه ششم».
