معنای مطابقی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
معنای مطابقی، معنایی می‌باشد که لفظ برای آن
وضع شده است.
معنا و مفهوم به سه قسم
مطابقی،
تضمنی و
التزامی تقسیم می‌گردد:
۱. معنای مطابقی، معنایی است که لفظ برای آن وضع شده و از لحاظ موافقت و مطابقت آن معنا (
مدلول لفظ) با تمام ما وُضِعَ له، مطابقی نامیده شده است، مانند حیوان ناطق برای انسان.
۲. معنای
تضمنی معنایی است که جزء معنای اصلی بوده و داخل در آن است، مانند حیوان یا ناطق برای انسان علت نام‌گذاری آن این است که این معنا در ضمن معنای موضوع له و موضوع له متضمن این معنا است.
۳. معنای التزامی معنایی است که جدای از معنای موضوع له و
لازم ذهنی آن است، مانند ضحک برای انسان.
معمولاً‌در کتاب‌های منطقی اقسام فوق الذکر را تحت عنوان «
دلالت» می‌آورند و می‌گویند
دلالت مطابقی،
تضمنی و
التزامی؛ ولی در «
شرح شمسیه» علاوه بر این که «
دلالت» را
مَقسَم اقسام فوق قرار داده‌اند، «معنا» را نیز در بعضی جاها مَقسَم اقسام قرار داده و می‌گویند معنای مطابقی، معنای
تضمنی و معنای التزامی.
در تنظیم این مقاله از منبع ذیل استفاده شده است:
• قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «معنای مطابقی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۱۸.
