معمور و بیت المعمور (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَعْمور و بَیْتِ المَعْمور:
(وَ الْبَیْتِ الْمَعْمورِ) مَعْمور و بَیْتِ المَعْمور: واژه
«معمور» اسم مفعول به معنی «آباد شده (
تعمیر شده)» است.
اما در مورد
«بیت المعمور» تفسیرهای گوناگونی شده، بعضی آن را اشاره به خانه‌ای کرده‌اند که در آسمان‌ها محاذی خانه کعبه است و با
عبادت فرشتگان،
معمور و آباد است، این معنی در روایات متعددی که در منابع مختلف اسلامی آمده است دیده می‌شود.
طبق روایتی هر روز هفتاد هزار فرشته به
زیارت آن می‌آیند و هرگز بار دیگر به‌سوی آن باز نمی‌گردند.
بعضی آن را به «
کعبه» و خانه خدا در
زمین تفسیر کرده‌اند که به وسیله زوار و حاجیان همواره
معمور و آباد است و می‌دانیم نخستین خانه‌ای است که برای عبادت، در روی زمین ساخته و آباد شده است.
بعضی نیز گفته‌اند منظور از آن، خانه قلب
مؤمن است که با
ایمان و
ذکر خدا، آباد است؛ ولی ظاهر آیه یکی از دو معنی اول است و با توجه به تعبیرات مختلفی که در
قرآن، از «کعبه» به عنوان «
بیت» آمده، معنی دوم از همه مناسب‌تر به نظر می‌رسد.
به موردی از کاربرد
مَعْمور و بَیْتِ المَعْمور در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ الْبَیْتِ الْمَعْمورِ) (و
سوگند به «
بیت المعمور».)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(وَ الْبَیْتِ الْمَعْمورِ) بعضی گفته‌اند مراد از
بیت معمور کعبه مشرفه است، چون کعبه اولین خانه‌ای بود که برای عبادت مردم بنا شد و همواره از اولین روز بنایش تاکنون آباد و
معمور بوده است، هم چنان که
قرآن کریم درباره‌اش می‌فرماید:
(اِنَّ اَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذی بِبَکَّةَ مُبارَکاً وَ هُدیً لِلْعالَمینَ) ولی در روایات وارده آمده که
بیت معمور خانه‌ای است در
آسمان، برابر کعبه که محل
زیارت ملائکه است.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات
قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «
مَعْمور و
بَیْتِ المَعْمور»، ج۳، ص۲۴۱.
