• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مَعْقِل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مَعْقِل (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
دیگر کاربردها: معقل (ابهام‌زدایی).


مَعْقِل (به فتح عین و کسر فاف) از واژگان نهج البلاغه به معنای پایگاه و ملجاء است. حضرت علی (علیه‌السلام) درباره ورع و مردگان از این واژه استفاده نموده است.


مَعْقِل
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۳۷.    
(بر وزن مجلس) به معنای پایگاه و ملجاء آمده است. جمع آن معاقل است.
[۲] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۶۰۸.    


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره ورع فرموده است: «وَلاَ مَعْقِلَ أَحْصَنَ مِنَ الْوَرَعِ»
[۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۶۸، حکمت ۳۶۰.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص، حکمت ۳۷۱.    
[۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۰، حکمت ۳۷۱.    
«پناهگاهی بهتر از ورع نیست.»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۲۹.    
[۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۱۹.    
(شرح‌های حکمت:
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۲۰.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۸۷.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۵۷.    
[۱۱] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۰۱.    
)
درباره مردگان فرموده است: «فَأَسْلَمَتْهُمُ الْمَعَاقِلُ، وَلَفَظَتْهُمُ الْمَنَازِلُ»
[۱۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۴۷، خطبه ۱۹۱.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۶۰، خطبه ۱۸۵.    
[۱۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۵، خطبه ۱۹۱.    
«پناهگاه‌ها آنها را تسلیم کرده و منازل آنها را بیرون‌ انداخته‌اند.»
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۴۳.    
[۱۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۷۱.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۹۴.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۴۷.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۵۷.    
[۲۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۱۶.    
)

این ماده دو بار در نهج البلاغه آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۳۷.    
۲. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۳، ص۶۰۸.    
۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۶۸، حکمت ۳۶۰.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص، حکمت ۳۷۱.    
۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۰، حکمت ۳۷۱.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۲۹.    
۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۱۹.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۲۰.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۸۷.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۵۷.    
۱۱. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۰۱.    
۱۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۴۷، خطبه ۱۹۱.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۶۰، خطبه ۱۸۵.    
۱۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۸۵، خطبه ۱۹۱.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۴۳.    
۱۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۷۱.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۹۴.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۴۷.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۵۷.    
۲۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۱۶.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «معقل»، ج۲، ص۷۳۷.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 360 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 191 نهج البلاغه
جعبه ابزار